| a cascarrulles, costes, ancostes, a la esquena, a costelles, |    a cuestas |       | a la volta // a la vegada / volta, voltes, barrang de les voltes a Beseit |    a la vez / vuelta, vueltas |       | a palpó // a paupóns, paupontes |    a tientas   |       | ab, amb catalá modern. En chapurriau: EN |    con |       | Ababol , ruella, roella, ruelles, roelles |    amapola, amapolas |       | abadejo, abadejos – lo abadejo va callá (bacallá) y no va di res mes |    abadejo, bacalao |       | abadía, abadíes, abad, abadesa |    abadía |       | abadiat (terreno de la abadía) |    abadiado |       | abáis, a baix, abaix |    abajo |       | abaixá, baixá |    bajar |       | abalansáben (se) – en cambi, a balansades es aná de costat a costat, per ejemple cuan vas gat |    avalanzaban (se) |       | abalot (alborot) |    alboroto |       | abalotá, abalotás |    alborotar, alborotarse |       | abalotadores, abalotadós |    alborotador, alborotadora |       | abalotat, abalotats, abalotada, abalotades |    alborotado, alborotada |       | abalotéu |    alborotéis |       | aball (cap) |    abajo, hacia abajo |       | Abán  - abán y crits ! |    adelante (y gritos) |       | abanderat |    abanderado |       | abandoná |    abandonar |       | abandonabe |    abarca, calzado suela de goma |       | abandonabe, abandonáe |    abandonaba |       | abandonades |    abandonadas |       | abandonál |    abandonarlo |       | abandonat |    abandonado |       | abandonats, abandonades |    abandonados, abandonadas |       | abandone |    abandona |       | abandoném |    abandonemos |       | abandono |    abandono |       | abáns, avans, aváns |    antes |       | abansá, avansá |    avanzar |       | abansada, avansada |    avanzada |       | abansahí VS después demá |    antes de ayer VS pasado mañana |       | abánse, avánse |    avanza, avance |       | abaratá, baixá lo preu |    abaratar, bajar el precio |       | abarca , albarca, abarques, albarques |    abarca, calzado suela de goma |       | abarcála, abarcál |    abarcarla, abarcarlo |       | abatimén |    abatimiento |       | abatix (abatí, abatíx) |    abate (abatir) |       | Abatollá , pegá en una batolla a les llegums, olives, ameles, anous, etc |    varear con una batolla |       | abátre, abatre, tira an terra, fé caure, tombá |    abatir |       | abatussá, esbatussá |    pegar, golpear |       | abatut, abatuda, abatuts, abatudes |    abatido, abatida |       | abaubádamen, de baubo |    bobamente |       | Abella , abelles |    abeja, abejas |       | abellá, abellás |    abejar, abejares, donde se tienen las colmenas para hacer miel |       | abellé, lo que cuide abelles per a fé mel |    apicultor |       | abellerol, abellerols |    abejarruco, abejarrucos |       | Abentá , aventá lo carro pel pedregal (aviá, tirá) |    aventar, aviar, tirar |       | abeurá, abeurás – abeuro, abeures, abeure, abeurém o abeurám, abeuréu o abeuráu, abéurencuan se abeurabe un macho, se li díe poma, po-ma y atres coses segóns lo puesto per a marcáli lo ritmo y que no beguere massa |    abrevar, abrevarse |       | abeuradó, abeuradós |    abrevadero, abrevaderos |       | abeuráls (als machos), abeuráles (a les mules) |    abrevarlos, abrevarlas |       | abeurás |    abrazos |       | ablaníe |    ablandaba, golpeaba |       | ablaníla |    ablandarla, golpearla |       | ablanít |    abren |       | Abocá – abocá les ameles del cabás al sac, ensacá |    verter, vaciar un recipiente en otro |       | Aboco |    abres |       | abofetejo, abufetejo, abufetecho, abofetecho (bufetada) |    abofeteo |       | abogat |    abrevadero |       | abogat, abogats, abogada, abogades – Vols vore al abogat ? Quin abogat ? Lo que porto aquí penjat ! |    abogado, abogados, abogada, abogadas – Quieres ver al abogado ? Qué abogado ? El que llevo aquí colgado ! |       | abogot |    zángano |       | abogot , zángano |    abrevarlos |       | aboñá, fé un boñ al coche |    bulto en un coche producido por un golpe |       | aboñat, que té un boñ |    abultado |       | abono |    abrir, abierto, abierta |       | abono, abonos |    abono, abonos |       | aboque (abocá) |    vierte |       | abordáen o abordaben |    abrirse de piernas, despatarrarse |       | abordála, abordál |    abordarla, abordarlo, abordarle |       | aborto, abortos |    abrírsele |       | abotonáe o abotonabe (botó) |    abotonaba |       | abrás, abrassos |    abrazo, abrazos |       | abrasá (brasa, brases) |    abrasar, brasa, brasas |       | abrasá (foc, brasa), abrasat, abrasada, chamuscá, chamuscat, chamuscada (vore torrá) |    abrasar |       | abrasadó, abrasadora, abrasadós, abrasadores |    abrasador |       | abrassá |    abubilla |       | Abrassá – de brás, abrás |    abrazar |       | abrassá (foc) |    abuelitas, viejitas |       | abrassaba |    abrazaba |       | abrassabe |    abrazaba |       | abrassál |    abrazarlo, abrazarle |       | abrassála |    abrazarla |       | abrassám |    abrazarme |       | Abrássam ! |    Abrázame ! |       | abrassán (g) |    abrazando |       | abrassánla |    abrazándola |       | abrassánlo |    abrazándolo |       | abrassáre |    abrazara o abrazase |       | abrassaré |    abrazaré |       | abrassat |    abrazado |       | abrassátos |    abrazaros |       | abrassats |    abrazados |       | abrasse |    abraza |       | abrassen |    abrazan |       | abrassen |    abrazan |       | abrasso |    abrazo (yo) |       | abrassos |    abrazos |       | Abrassos – que tú abrassos, abrássos |    Abrazos – que tú abraces |       | Ábre, álbre, árbre, ábre vell y trasplantat, antes mort que arrailat |    Árbol – árbol viejo y trasplantado, antes muerto que arraigado |       | abrecoc , abrecoqué, albercoc, albercoqué, abrecocs, albercocs, albercoqués, abrecoqués |    albaricoque, albaricoques, albaricoquero |       | abrecoqué, albercoqué |    albaricoquero (árbol) |       | abret, abrets |    arbolito, arbolitos |       | abreviat |    abreviado |       | abreviatura |    abreviatura |       | abrigadets, abrigadetes |    abrigaditos, abrigaditas |       | abrigat, abrigada |    abrigado, abrigada |       | abrillantadó |    abrillantador |       | abrillanten |    abrillantan |       | absóldrel |    absolverlo |       | absóldrels |    absolverlos |       | absolt, absolta |    absuelto, absuelta |       | absolusió, absolusións |    absolución, absoluciones |       | absolut, absoluta, absoluts, absolutes |    absoluto, absoluta |       | absolutamén |    absolutamente |       | Abstémia, abstémio, abstémios, abstémies |    abstemio, abstemia |       | abstenénme, abstenínme |    absteniéndome |       | Abstíndre, abstíndres |    abstenirse, abstenir |       | absting (me) |    yo me abstengo |       | abstracsió |    abstracción |       | abstracte, abstracta, abstractes |    abstracto, abstractos, abstracta, abstractas |       | abstraíe |    abstraía |       | absurd, absurt |    absurdo |       | absurda |    absurda |       | abultáe o abultabe |    abultaba |       | abultat |    abultado |       | abundabe, abundáe |    abundaba |       | abundáen o abundaben |    abundaban |       | abundán |    abundante, abundando |       | abundáns, abundantes |    abundantes |       | abundánsia |    abundancia |       | abundantíssim |    abundantísimo |       | abundantíssima |    abundantísima |       | abunden |    abundan |       | aburrí, aburrís (v) |    aburrir, aburrirse |       | aburría |    aburría |       | aburríe |    aburría (él) |       | aburrimén |    aburrimiento |       | aburriren o aburriguéren |    aburrieran |       | aburriríen |    aburrirían |       | aburrisque, aburrixque |    aburra |       | aburrísses, aburríxes |    aburres |       | aburrit, aburrida |    aburrido, aburrida |       | aburríu – vatros tos aburríu – aixó ña per a aburríu pa tota la vida |    aburrís, aburrirlo |       | aburrixco |    aburro |       | abusá |    acequia |       | abusáe, abusabe |    abusaba |       | abusáen, abusaben |    abusaban |       | abusat, abusada |    abusado, abusada |       | abusius, abusives |    abusivo, abusiva |       | abussón, abussóns, abussona, abussones |    abusón, abusones |       | acabá, acabo, acabes, acabe, acabém, acabéu, acáben, - acabat, acabada |    acabar |       | acababa |    acababa |       | acababe (ell, ella) |    acababa (él) |       | acabábem |    acabábamos |       | acabada, acabat |    acabado, acabada |       | acabades |    acabadas |       | acabáe o acababe |    acababa (él) |       | acabáen o acababen |    acababan |       | acabán (g) |    acabando |       | Acabaré, acabarás, acabará, acabarém, acabaréu, acabarán, futuro del verbo acabá, acabás |    acabar, futuro |       | acabarém |    acabaremos |       | acabáren |    acabaran o acabasen |       | Acabaría, acabaríes, acabaríe, acabaríem, acabaríeu, acabaríen (condissional verbo acabá o acabás) |    acabaría |       | acabás |    acabarse |       | acabat, acabada, acabats, acabades |    acabado, acabada |       | acabém, acabám |    acabamos |       | acabósse (lo) |    el acabose |       | acachá, acachás – yo me acacho, acaches, acache, acachém o acachám, acachéu o acacháu, acáchen – cacho, cachet, cachotet, cacheta, cacha, cachoteta |    agacharse, agachar |       | acachadets, acachadetes |    agachaditos, agachaditas |       | acacháen o acachaben |    agachaban |       | acachats, acachades, acachat, acachada |    agachados, agachadas |       | académiques, académic |    académico, académicos |       | acalentát, acalentat |    acalentado |       | acaloradamén |    acaloradamente |       | acaloránse |    acalorándose |       | acalorat, acalorada |    acalorado, acalorada |       | acampá |    acampar |       | acampaben o acampáen |    acampaban |       | acampás una cría, un chiquet ressien naixcut, - A Beseit, un chiquet va náixe mol arguelladet y minudet y son pare va di, no acampará, fotéulo al riu. Después de va fé mol gros y majo. No diré quí es, pero a la casa ña un 1900 grabat a la pedra, lo añ de naiximén de mon yayo Tomás. |    sobrevivir una cría recién nacida. En Beceite un niño nació muy pequeño y “arguellau”, su padre dijo “no acampará”, tiradlo al río, pero después se hizo muy gordo y majo. No diré quién es, pero en la casa hay un 1900 grabado en la piedra, el año de nacimiento de mi abuelo Tomás. |       | acantalejá, acantalechá (cantal) – lapidá |    apedrear, lapidar |       | acantilat, acantilats |    acantilado |       | acarissiá |    acariciar |       | Acarissiá – acaríssio, acaríssies, acaríssie, acarissiém, acarissiéu, acaríssien – acarissiaría – acarissiára – acarissiaré – acarissiat, acarissiada – caríssies, caríssia |    acariciar |       | acarissiáben |    acariciaban |       | acarissiadós, acarissiadores |    acariciadores, acariciadoras |       | acarissiáe, acarissiabe |    acariciaba |       | acarissiál, acarissiála |    acariciarlo, acariciarla |       | acarissián (g) |    acariciando |       | acaríssie |    acaricia |       | acaríssios (que tú) |    acaricies |       | Acás – si acás – auncás |    acaso, si acaso |       | acassá (perseguí)  - yo te acasso, tú me acasses, ell mos acasse, acassém o acassám, acasséu o acassáu, acássen – acassámos – acassat, acassada – acassaría – si yo te acassára – acassaré |    perseguir |       | acassadós, acassadores |    perseguidores, perseguidoras |       | acassámos |    perseguirnos |       | acassán (g) |    persiguiendo |       | acassánme |    persiguiéndome |       | acassat, acassada |    perseguido |       | acassáts, acassats, acassades |    perseguidos, perseguidas |       | acatánse (acatá), acatánsen |    dándose cuenta |       | acataríe |    se daría cuenta |       | acataríen |    se darían cuenta |       | acataríeu |    os daríais cuenta |       | acatássen (v) |    darse cuenta |       | Acatat – men hay acatat de que lo coche pert oli |    Me he dado cuenta de que el coche pierde aceite |       | acento, acentos al parlá una llengua, acento de una paraula (tilde, tildes es la forma gráfica del acento) |    acento, acentos, tilde, tildes |       | ací, açí , aquí, astí (Litera y en aragonés) |    aquí |       | aclamáe o aclamabe |    aclamaba |       | aclamán (g) |    aclamando |       | aclaperáen o aclaperaben – de clapé (mún) |    amontonaban |       | aclarí , aclarís, despejás (lo cap) – yo me aclarixco o aclarixgo, aclaríxes, aclaríx, aclarím , aclaríu, aclaríxen – si aclarigueres los préssecs te se faríen mes majos, grossos – aclariría – aclarit, aclarida |    aclarar, aclararse, despejar, despejarse |       | aclariguéu |    aclaréis |       | aclarínse |    aclarándose |       | aclarirá |    aclarará |       | aclarisque (ell, ella) |    aclare |       | aclaríu |    aclaráis |       | Aclaríx – se aclaríx lo sel – ell no se aclaríx |    Aclara – se despeja el cielo – él no se aclara |       | aclarixco |    acreditativo, acreditativos |       | aclarixco |    aclaro |       | aclocada (gallina), acllocada, aclocat, acllocat, allocada |    gallina clueca, preparada para poner huevos |       | aclofat, aclofats, aclofada, aclofades (al sofá) |    tumbado en el sofá |       | acollonán, acollonáns |    acojonante, acojonantes |       | acollonat, acollonit, acollonada (ella), acollonida (ella) |    acojonado, acojonada |       | acometénlo |    acometíendole |       | acométre |    acometer |       | acometut |    acometido |       | acomodades |    acomodadas |       | acomodánla |    acomodándola |       | acomodassió, acomodo |    acomodación, acomodo |       | acomodats, acomodades |    acomodados, acomodadas |       | acomódon (ells, elles) |    acomoden |       | acompañá |    acompañar |       | acompañabe |    acompañaba |       | acompañaben |    acompañaban |       | acompañada |    acompañat |       | acompañada, acompañades |    acompañada, acompañadas |       | acompañáe o acompañabe |    acompañaba |       | acompañál |    acompañarlo |       | Acompáñal ! |    Acompáñale ! Acompáñalo |       | acompañála |    acompañarla |       | acompañáles |    acompañarlas |       | acompañám |    acompañarme |       | acompañamén |    acompañamiento |       | acompañán (g) + lo que acompañe – acompañáns |    acompañante, acompañante, acompañando |       | acompañánla |    acompañándola |       | acompañánles |    acompañándolas |       | acompañánlo |    acompañándolo |       | acompañánlos |    acompañándolos |       | acompañáns |    acompañantes |       | acompañáns |    acompañantes |       | acompañárem |    acompañáramos |       | acompañarém |    acompañaremos |       | acompañaréu |    acompañaréis |       | acompañaríe |    acompañaría |       | acompañaríen |    acompañarían |       | acompañat |    acompañado |       | acompañátos |    acompañaros |       | acompañats, acompañades |    acompañados, acompañadas |       | acompañe |    acompañaba |       | acompaño |    acompaño |       | acomparán (g) comparán |    comparando |       | acompassada |    acompasada |       | acompassat |    acompasado |       | acondissionada |    acondicionada |       | acondissionat |    acondicionado |       | aconsejable |    admitían |       | aconsellá, doná consell, consells – aconsello, aconselles, aconselle, aconsellém o aconsellám, aconselléu o aconselláu, aconséllen – aconsellaría – aconsellára – aconsellat, aconsellada – aconsellaré |    aconsejar |       | aconsellada |    aconsejada |       | aconselláe o aconsellabe |    aconsejaba |       | aconsellará |    aconsejará |       | aconsellás |    aconsejarse |       | aconsellat |    aconsejado |       | aconselle |    aconseja |       | aconsello |    aconsejo |       | acontentat , acontentada – fart de minjá |    acontentado, acontentada – harto, haíto |       | acontessiméns |    acontecimientos |       | aconvido (tos) |    convido (os) |       | acoquinaben – acoquiná, acobardá, intimidá, assustá, amilaná, amedrentá, atemorisá, acogotá, achicá |    Acoquinar - acoquinaban – acobardar, intimidar, asustar, amilanar, amedrentar, atemorizar, acogotar, achicar - achantar - achantarse - achicarse - acobardarse - acogotar - acojonar - acollonar - arredrar - arredrarse - atemorizar - atemorizarse - aterrar - descorazonar – descorazonarse |       | acorassada (Brunete, barco), acorassat, que té corassa |    acorazada, acorazado Brunete |       | acordá, acordo, acordes, acorde, acordém, acordéu, acórden – acordat, acordada – enrecordá, enrecordássen, yo men enrecordo, tú ten enrecordes, etc |    acordar |       | acordalá, ficá una corda a la curdiola |    acordalar, poner una cuerda en la polea |       | acordat |    acordado |       | acorde, acordes – estic de acuerdo – estic d´acord – acordá – acordat, acordada |    acorde |       | acorpórea, forma sense cos |    acorpórea, forma sin cuerpo |       | acossánme |    acosándome |       | acostumá (acostumbrá) – (me) acostumbro, acostumbres, acostumbre, acostumbrém o acostumbrám, acostumbréu o acostumbráu, acostúmbren – acostumbrán (g) – acostumbrara, acostumbrares, acostumbrare, acostumbrárem, acostumbráreu, acostumbráren – costúm, costúms |    acostumbrar |       | acostúmbrá (que yo me) |    que yo me acostumbre |       | acostumbrabe |    acostumbraba |       | acostumbrades |    acostumbradas |       | acostumbráen o acostumbraben |    acostumbraban |       | acostumbrála |    acostumbrarla |       | acostumbrán |    acostumbrando |       | acostumbrat |    acostumbrado |       | acostumbrats |    acostumbrados |       | acostumbre |    acostumbra |       | acostumbréu |    acostumbráis |       | acostumbron (ells se) |    acostumbren |       | acotat, acotats, en cota |    acotado, con cota |       | Acotolá -  yo acotolo, acotoles, acotole, acotolám o acotolém, acotoláu o acotoléu, acotólen, ya u ham acotolat tot. - acotóla an este chiquet, que se quedo COTO (quieto), cotet. |    Agotar – hacer que alguien se esté quieto |       | acre, acres, medida de terreno |    acre, acres |       | acreditá |    acreditar |       | acreditat |    acreditado |       | acreditatiu, acreditatius (sertificat de nivell mijà de valencià) |    acreditativo, acreditativos |       | acreditátos |    acreditaros |       | acsedí |    acceder |       | acsedíx |    accede |       | Acsés |    acceso |       | Acsés, acsésos, accesos |    acceso, accesos |       | acsidén, acsidéns |    accidente, accidentes |       | acsidental |    accidental |       | acsió, acsións, acsioneta, acsionetes |    acción, acciones |       | acsiomo, ecce homo, persona mal farjada, bruta, dixat |    ecce homo, persona mal vestida, dejada |       | acsioná |    accionar |       | acsionats |    accionados |       | Acsiono |    acciono |       | acsións |    acciones |       | acte, actes (sala o salón de actes) |    acto, actos |       | Actitut – eixa es la actitut ! Actituts |    actitud, actitudes |       | actiu, actius, activa, actives |    activo, activa, activos, activas |       | actividat |    actividad |       | actó, actós, actriu, actrius |    actor, actriz, actores, actrices |       | actuá, actúo, actúes, actúe, actuém o actuám, actuéu o actuáu, actúen – actuát, actuada, actuassió – actuaría – actuára – actuaré – per ejemple, fem riure (o no) |    actuar |       | actuaben |    actuaban |       | actuáe o actuabe |    actuaba |       | actual, actuals |    actual, actuales |       | actualisá |    actualizar |       | actualisán (g) |    actualizando |       | actualmén, avui en día, a día de avui |    actualmente, hoy en día, a día de hoy |       | actuassió |    actuación |       | actuát (p) |    actuado |       | actúe |    actúa |       | actúo |    actúo |       | acudí |    acudir |       | acudíe |    acudía |       | acudíen |    acudían |       | acudiguérem |    acudiéramos |       | acudiguéreu |    acudiéseis, acudiérais |       | acudím |    acudimos |       | acudín (g) |    acudiendo |       | acudirém |    acudiremos |       | acudiren, acudiguéren |    acudieran, acudiesen |       | acudíssen, acudíxen |    acuden |       | acudit, acudida – en catalá acudit es chiste |    acudido, acudida – acudit en catalán, chiste |       | acudíx |    acude |       | Acudixco |    acudo |       | acudíxen |    acuden |       | acudixquen |    acudan |       | Acuerdo , estar de acuerdo, acuerdos |    acuerdo, acuerdos |       | acullidó |    acogedor |       | acumuláe o acumulabe |    acumulaba |       | acumulánse |    acumulándose |       | acunál, acunála |    acunarlo, acunarla |       | Acurrucá – enroná a La Litera ? (ficá a un chiquet a la faldeta), acurrucás – me acurruco, acurruques, acurruque, acurruquém o acurrucám, acurruquéu o acurrucáu, acurrúquen – acurrucat, acurrucada, acurrucats, acurrucades |    acurrucar |       | acurrucadet, acurrucadeta |    acurrucadito, acurrucadita |       | acurruquéu |    acurruquéis |       | acursá, acursás – fé algo mes curt – acurso, acurses, acurse, acursém o acursám, acurséu o acursáu, acúrsen – acursán (g) – acursat, acursada – acursaría, acursaríes, acursaríe, acursaríem, acursaríeu, acursaríen |    hacer corto, acortar |       | acusal |    acusarlo |       | acusán |    acusando |       | acusassió |    acusación |       | acusat |    acusado |       | acusém, acusám |    acusamos |       | achicá (aigua) |    achicar (agua) |       | achinollat, aginollat (vore ginoll) |    de rodillas |       | achopau, achopás, fótres chop, chopet, amerás |    mojado, mojarse |       | achuda, ajuda |    ayuda |       | achudaben, achudáen, ajudáen, ajudaben |    ayudaban |       | achudáe o achudabe |    ayudaban |       | Achúdal – achudál |    Ayúdale ! |       | achudála, ajudála |    ayudarla |       | achúdala, ajúdala ! |    ajúdala |       | achudáli, ajudáli |    ayudarle |       | achudals, ajudals |    ayudarles |       | achúdam |    ayúdame |       | achudám, ajudám |    ayudarme |       | Achúdamos ! Ajúdamos |    ayúdanos |       | achudámos, ajudámos |    ayudarnos |       | achudán, ajudán (g) |    ayudando |       | achudánla, ajudánla |    ayudándola |       | achudánli, ajudánli |    ayudándole |       | achudáns, ajudáns |    ayudantes |       | achudantes, ajudantes |    ayudantas |       | achudará, ajudará |    ayudará |       | achudarán, ajudarán |    ayudarán |       | achudarás, ajudarás |    ayudarás |       | achudaré, ajudaré |    ayudaré |       | achudarém, ajudarém |    ayudaremos |       | achudáres, ajudáres (que tú) |    ayudaras (que tú) |       | achudat, ajudat |    ayudado |       | achude, ajude (ell) |    ayuda (él) |       | achudém, ajudém |    ayudamos |       | achúden, ajúden |    ayudan |       | achúdes, ajudes |    ayudas |       | achudo, ajudo |    ayudo |       | achuní, chuní, juñí, ajuntá, juntá |    unir |       | achuntada, ajuntada |    juntada |       | achuntamén, ajuntamén , casa de la vila, casa del consistori, consistorial, achuntaméns |    ayuntamiento |       | achuntat, ajuntat |    ajuntado |       | adaptá |    adaptar |       | adaptánla |    adaptándola |       | adaptás |    adaptarse |       | adapte |    adapta |       | adecuadamen |    adecuadamente |       | adecuades |    adecuadas |       | adecuassió, adecuasió |    adecuación |       | adecuat |    adecuado |       | adeláns, adelans |    adelantos |       | adelantá |    adelantar |       | adelantabe, adelantáe |    adelantaba |       | adelantán (g) |    adelantando |       | adelantánme |    adelantándome |       | adelantánseli |    adelantándosele |       | adelantárem |    adelantáramos |       | adelantarém |    adelantaremos |       | adelantaríeu |    adelantaríais |       | adelantat |    adelantado |       | adelantats |    adelantados |       | ademán, ademáns, gesto, gestos |    ademán, gesto |       | ademés |    además |       | adentrá, se va – adentrás |    adentrar, adentrarse |       | adependrá |    aprenderá |       | adepéndre, adepréng o adepénc, adepréns, adeprén, adepreném, adeprenéu, adeprénen – adeprés, adepresa – adependría – si yo adeprenguera – adependré |    aprender |       | Adepéndrel – vols adepéndre chapurriau ? Natros tel amostrém, no es difíssil adepéndrel. |    aprenderlo |       | adepéndreles |    aprenderlas |       | adepéndren (no podrás adepéndren may) |    aprender, no podrás aprender(lo) nunca |       | adepéndreu |    aprenderlo |       | adependría (yo) |    aprendería (yo) |       | adependríe |    aprendería (él) |       | adependríen |    aprenderían |       | adeprén |    aprende |       | adeprénen |    aprenden |       | adeprenénu |    aprendiéndolo |       | adepreng |    aprendo |       | adeprenga, cuan yo adeprenga física cuántica, los sapos criarán pel.  |    cuando yo aprenda física cuántica, los sapos criarán pelo. |       | adeprenguere |    aprendiera, aprendiese |       | adeprengues |    aprendas |       | adepreníe |    aprendía |       | adeprés, adepresa |    aprendido, aprendida |       | adepreses |    aprendidas |       | adés, ara fa poc |    hace poco rato |       | Adhesiu, adhesius, adhesiva, adhesives |    adhesivo, adhesivos, adhesiva, adhesivas |       | Adiós, adéu |    adiós |       | adissional |    adicional |       | adiviná (ensertá), adivinás – si la enserto la endivino – adivino, adivines, adivine, adiviném o adivinám, adivinéu o adivináu, adivínen – adivinaría – adivinára – adivinaré – adivinat, adivinada |    adivinar |       | adivinabe |    adivinaba |       | adivinán (g) |    adivinando |       | adivinánu |    adivinándolo |       | adjectiu, adjectius, adj. |    adjetivo, adjetivos |       | admétre (vore admití) – aixó no se pot admétre, admití |    admitir, esto no se puede admitir |       | administrá, administro, administres,administre, administrém o administrám, administréu o administráu, adminístren – administrat, administrada, administrassió |    Administrar – ministro, ministra |       | administrabe |    administraba |       | administradó, administradora |    administrador, administradora |       | administrassió |    administración |       | admirá, admirás |    admirar, admirarse |       | admirabe |    admiraba |       | admiráben, admiráen |    admiraban |       | admirablemen |    admirablemente |       | admirassió, admirasió, admirassións |    admiración, admiraciones |       | admirat, admirada, admirats, admirades |    admirado, admirada, admirados, admiradas |       | admití, admitixgo o admitixco, admitíxes, admitíx, admitím, admitíu, admitíxen – admitida, admitit, admisió – admitiría – admitiguera o admitíra – admitiré |    admitir |       | admití, admitixgo, admitíxes, admitíx, admitím, admitíu, admitíxen – admitida, admitit, admisió |    admitir |       | admitíe |    admitía |       | admitíen |    admitían |       | admitiguére |    admitiera, admitiese |       | admitiguéren |    admitieran, admitiesen |       | admitím |    admitimos |       | admitíren , admitiguéren |    admitieran, admitiesen |       | admitís |    admitirse |       | admitit |    admitido |       | admitits |    admitidos |       | admitíu – admétre - aixó no podém admitíu – aixó no se pot admití |    admitirlo |       | admitíx |    admite |       | admitixco o admitixgo |    admito |       | Admonissión , admonissións, avís, avísos, amonestassió, reproche, recriminassió, reprimenda, reconvensió, regañina, filípica, sermó |    admoniciones, admonición, aviso, amonestación, reproche, recriminación, reprimenda, reconvención, regaño, regañina, filípica, sermón |       | adobá, ficá en adobo, salsa, aliño, condimén, espéssia, espéssies, conserva, salmuera |    adobar, poner en adobo, salsa, aliño, aderezo, condimento, especia, conserva, salazón |       | adobaréu |    adobaréis |       | adopsió |    adopción |       | adoptá |    adoptar |       | adoptán (g) |    adoptando |       | adoptat, adoptada |    adoptado, adoptada |       | adopto |    adopto |       | adorable, adorables |    adorable, adorables |       | adorál |    adorarlo |       | adorassió (de los tres reys magos, y qué majos que eren) |    adoración (de los tres reyes magos, y qué majos que eran) |       | adorm (se, s´adorm) |    se duerme |       | Adormí, adormís - yo me adórmigo, tú te adorms, adorm, adormím, adormíu, adórmen – adormiguéra – adormiría – adormit, adormida – adormiré – vore dormí, se conjugue igual |    dormirse |       | adormida, adormit, adormides, adormits |    dormido, dormida, dormidos, dormidas |       | adormíen (se) |    se dormían |       | adórmigo |    duermo |       | adormiguere |    durmiera, durmiese |       | adormilat, adormilats, adormilada, adormilades, adormiscat, adormiscada |    adormilado, adormilados, adormilada, adormiladas |       | adormím |    dormirme |       | adormits |    dormidos |       | adormíx (se) |    se duerme |       | adorná |    adornar |       | adornaben |    adornaban |       | adornades, adornats |    adornadas, adornados |       | adornadíssima |    adornadísima |       | adornadíssimes |    adornadísimas |       | adornál |    adornarlo |       | adornánles |    adornándolas |       | adornat, adornada |    adornado, adornada |       | adornats, adornades |    adornados, adornadas |       | adosada, adossada, una casa pegada a un atra |    adosada, una casa pegada a otra |       | adosats, adossats (chalets) |    adosado, adosados, chalets |       | adotsenat, adotsenats, adotsenada, adotsenades, vulgar, comú, corrén, trivial, ramplón, sáfio, mediocre, ordinari, chabacano, charro, plebeyo |    adocenado, vulgar, común, corriente, trivial, ramplón, zafio, mediocre, ordinario, chabacano, charro, plebeyo |       | adquirí, adquirixgo, adquirixes, adquiríx, adquirím, adquiríu, adquiríxen – adquissisió, adquirit, adquirida – adquiriría – adquiriguera – adquiriré |    adquirir |       | adquirit, adquirida |    adquirido, adquirida |       | adquirixquen |    adquieran |       | adquissisió |    adquisición |       | adressá, adressás – ficá algo recte (al dret) – aná cap an algún puesto – adressat, adressada – agarrá una adressera, atajo, camí mes recte |    Enderezar, poner algo recto – dirigirse hacia – atajar, coger un atajo |       | adressála |    enderezarla |       | adressánse |    dirigiéndose, enderezándose |       | Adressera, adresseres, dressera, dresseres (atajo) – vore adressá – acursá lo camí agarrán una adressera |    atajo, atajos |       adulá, afalagá, lisonjeá, alabá, agasajá, loá, exaltá, camelá, requebrá, piropejá, doná coba, fé la pilota |    adular, halagar, lisonjear, alabar, agasajar, loar, exaltar, camelar, incensar, embelecar, requebrar, piropear, dar coba, hacer la pelota |       | aduládes, adulades, adulat, adulats |    aduladas, adulados |       | Adulteri, adúltero, adúltera – dos adults han cometut adulteri. |    adulterio, adúltero, adúltera |       | adulto, adulta, adultos (escola de adultos), adultes |    adulto, adulta, adultos (escuela de adultos), adultas |       | adverbio, adverbios |    adverbio, adverbios |       | adversidat |    adversidad |       | advertánsia, adverténsia, advertimén, advertiméns, avís, observassió, consell, exhortassió, indicassió, insinuassió, sugerénsia, amenassa, admonissió, prevensió, informassió, opinió, apersibimén, sermón, aclarassió, nota, explicassió, prefassi, prólogo |    advertencia, aviso, observación, consejo, exhortación, indicación, insinuación, sugerencia, amenaza, admonición, prevención, información, opinión, apercibimiento, sermón, aclaración, nota, explicación, prefacio, prólogo |       | advertí, advertixgo o advertixco, advertíxes, advertíx, advertím, advertíu, advertíxen – advertit, advertida, adverténsia – advertín – advertínli |    advertir |       | advertiguere |    advertiera,advertiese |       | advertit, advertida |    advertido, advertida |       | advertíu |    advertirlo |       | aerossol |    aerosol |       | afabilidat |    afabilidad |       | afabilíssima, mol afable |    afabilísima |       | afable |    afable, cordial, amable, cortés, afectuoso, cariñoso, simpático, acogedor, tierno, dulce, sencillo, llano, franco, abordable, bondadoso, apacible, gracioso, ameno, gentil, amistoso, afectivo, cálido, benévolo, benigno, condescendiente, sociable, familiar, humano, expresivo, efusivo, jovial, campechano, urbano, atento, obsequioso |       | afablemen |    afablemente |       | afaenát, que té faena (atrafegat) |    afaenado, ocupado, con mucho trabajo |       | afaito, afeito (yo me) |    afeito |       | afalagamén, afalagaméns |    halagos |       | afalague |    halaga |       | afalagues |    halagas |       | afamat, afamada |    afamado, afamada |       | afán, afáns |    afán, afanes |       | afanéutos |    daros prisa |       | afanós , afanosa, afanosos, afanoses, aufanós, aufanosa |    que tiene afán |       | afavorí – aixó te afavorix, - fé un favor an algú  - afavoríe, afavoríen, afavoríl, afavorit, afavorida,afavorixen |    favorecer |       | afectá, afecto, afectes, afecte, afectém o afectám, afectéu o afectáu, afécten – afecsió, afectat, afectada |    afectar |       | afectades |    afectadas |       | afectassió |    afectación |       | afecte |    afecto |       | afectiu |    afectivo |       | afectuós, afectuosa |    afectuoso, afectuosa |       | afectuosamen |    afectuosamente |       | afectuoses |    afectuosas |       | afectuossíssima, mol afectuosa |    afectuosísima |       | afechí, afegí – afegixco, afegíxes, afegíx, afegím, afegíu, afegíxen – afechíe – afechirém – afechís – afechísquen – afechit, afechida |    añadir |       | afegix |    añade |       | afegixco |    añado |       | afegixque |    añada (él) |       | afegixques |    añadas (tú) |       | Afeitá – afeitás – rapá lo cap, rapás lo cap - afeitat, afeitada – yo me afeito, afeites, afeite, afeitém o afeitám, afeitéu o afeitáu, aféiten – afeitaría – afeitára – te afeitaré (afaitaré) |    afeitar, afeitarse |       | afeitám |    afeitarme |       | afeitán (g) |    afeitando |       | afeitat, afeitada |    afeitado, afeitada |       | Afeite – de afeitá -  cosmétic, maquillaje, potingue, pintura, crema, colorete, carmín, rimel, polvos, tinte |    Afeita – afeite : aderezo, adorno, embellecimiento, cosmético, maquillaje, potingue, pintura, crema, colorete, carmín, rimel, polvos, tinte |       | afiladó, afiladora |    afilador, afiladora |       | afiláe o afilabe |    afilaba |       | afiláe, afilabe |    afilaba |       | afilán (g) |    afilando |       | afilat, afilada |    afilado, afilada |       | afinat, afinada |    afinado, afinada |       | afinidat, afinidats |    afinidad, afinidades |       | Afirmá - afirmo, afirmes, afirme, afirmém o afirmám, afirméu o afirmáu, afírmen – afirmassió, afirmat, afirmada (firmá se conjugue igual) |    afirmar |       | afirmabe |    afirmaba |       | afirmaben |    afirmaban |       | afirmán (g) |    afirmando |       | afirmánli |    afirmándole |       | afirmassió |    afirmación |       | afirmat |    afirmado |       | afirmatiu, afirmatius |    afirmativo, afirmativos |       | afirme |    afirma |       | afissió, afissións |    afición, aficiones |       | afissioná, afissionás |    aficionar, aficionarse |       | afissionada |    aficionada |       | afissionat, afissionats |    aficionado, aficionados |       | afissións |    aficiones |       | aflamá, s'han aflamat les primentoneres (que fan primentóns) – de flama, massa caló – vore agostá |    se han quemado las pimentoneras (que hacen pimientos) – de llama, demasiado calor – ver agostar |       | aflicsió, pena, pesá, doló, tristesa, congoja, amargura, cuita, dol, consternassió, tribulassió, abatimén, dessolassió, desconsol, dessesperassió, patimén, mortificassió, tormén, tortura, quebranto, agonía, ofec, cárrega, contrariedat |    aflicción, pesar, pena, dolor, pesadumbre, tristeza, congoja, amargura, desazón, cuita, duelo, consternación, tribulación, abatimiento, desolación, desconsuelo, desesperación, sufrimiento, mortificación, tormento, tortura, quebranto, agonía, ahogo, sinsabor, carga, contrariedad |       | afligides, afligida, afligit, afligits, vore aflicsió |    afligido, afligida, afligidos, afligidas |       | afligíxen (se), se apenen |    afligen, apenan |       | Aflorá – aflorat, aflorada (a la superfíssie) |    Aflorar – a la superficie |       | Afluén , afluéns (riu) |    afluente, afluentes (río) |       | afluénsia (de gen) |    afluencia (de gente) |       | afluixá, afluixás |    aflojar, aflojarse |       | afluixabe, afluixáe |    aflojaba |       | afoná, afonás – yo me afono, afones, afone, afoném o afonám, afonéu o afonáu, afónen – afonat, afonada – fondo – afonaría – afonára – afonaré  |    hundir, hundirse |       | afonaben (se) |    hundían (se) |       | afonán (g) |    hundiendo |       | afonare |    hundiera, hundiese |       | afonaríen |    hundirían |       | afonats |    hundidos |       | afondá, paregut a afoná, afondá la rella, l´aladre, que vaigue mes fondo |    ahondar, el arado |       | afora, a fora, a les afores |    fuera, afuera, a las afueras |       | afores |    aniquilar, aniquilado, aniquilada, aniquilara, aniquilaría |       | Aforrá, aforrás - aforro, aforres, aforre, aforrém o aforrám, aforréu o aforráu, afórren |    ahorrar, ahorrarse |       | aforrámos, aforramos, vore aforrá |    ahorrarnos |       | aforrán (g) |    ahorrando |       | aforrat, aforrada |    ahorrado, ahorrada |       | aforrátos |    ahorraros |       | aforre |    ahorra |       | aforréutos los dinés ! |    ahorraos el dinero, los dineros ! |       | aforro |    ahorro |       | afortunat, afortunada, afortunats, afortunades |    afortunado, afortunada |       | afrenta, afrentes – afrentat, afrentada – ofensa, ofenses – afrentós, afrentosa |    afrenta, ofensa, agravio, ultraje, insulto, injuria, desprecio, desdén, infamia, burla, mofa, zaherimiento, escarnio, vejación, vergüenza, ignominia, deshonor, deshonra, vilipendio, baldón |       | afrentabe |    afrentaba |       | africats (sonidos) |    sonidos africados |       | afuetát, que li han futut en un fuét |    golpeado con una fusta |       | agarrá (de garra), agarrás – agarro, agarres, agarre, agarrém o agarrám, agarréu o agarráu, agárren – agarrat, agarrada – agarrára – agarraré – agarraría – agarradet, agarradeta |    agarrar, coger |       | agarraben |    agarraban |       | agarrabes |    agarrabas |       | agarrada |    agarrada, cogida |       | agarrades |    agarradas, cogidas |       | agarráe o agarrabe |    agarraba |       | agarráen o agarraben |    agarraban |       | agarrál, agarráli, agarrála, agarrálay |    cogerlo, agarrarlo |       | agarrála |    agarrarla |       | agarrals, agarráls |    agarrarlos |       | agarramén, agarre (codíssia, tacañería) – vore agarrat, agarrada |    codicia, tacañería, avaricia |       | agarrán (g) |    agarando |       | agarránla |    agarrándola |       | agarránli |    agarrándole |       | agarránlo |    agarrándolo |       | agarránme |    agarrándome |       | agarránse |    agarrándose |       | agarránu |    agarrándolo |       | agarráre |    agarrara, agarrase |       | agarrarém |    agarraremos |       | agarraríen |    agrrarían |       | agarrat, agarrada (de la vírgen del puñ) |    tacaño, de la virgen del puño – agarrado, agarrada |       | Agarréume ! |    Cogedme ! Agarradme ! |       | agarron |    agarren |       | agassajá |    agasajar |       | agassaján (g) |    agasajando |       | agén, agéns |    agente, agentes |       | agenda, agendes (se ponúnsie la g com en castellá) |    agenda, agendas |       | agénsia |    agencia |       | agilidat |    agilidad |       | agilíssim, mol ágil |    agilísimo |       | ágils, ágil |    ágil, ágiles |       | aginollá, aginollás – yo me aginollo, aginolles, aginolle, aginollém o aginollám, aginolléu o aginolláu, aginóllen – a ginollóns cullía codoñs - ginoll, ginolls – aginollaría – aginollára – aginollaré – aginollat, aginollada, aginolladet, aginolladeta |    ponerse de rodillas, arrodillarse |       | aginollada |    de rodillas, arrodillada |       | aginollo (yo me) |    me pongo de rodillas, arrodillo |       | agitassió |    agitación |       | aglomerassió, aglomerassións |    aglomeración, aglomeraciones |       | agon, aon – aón, agón ? |    donde, dónde ? |       | agonía, agoníes |    agonía, agoníes |       | Agónic, agónics , agónica, agóniques |    agónico, agónicos, agónica, agónicas |       | agonisán |    agonizando |       | agost |    agosto |       | agosté (de agost) – treballadó que ajude a la cullita o cullida al mes de agost. |    trabajador que ayuda en la cosecha en el mes de agosto |       | agostejá |    secarse algunas plantas (en agosto) |       | agostejat , agostejada , la cullita, les pataqueres (pataca) |    plantas secas (mes de agosto), las plantas de la patata por ejemplo. |       | agotat, agotats, agotada, agotades |    agotado, agotada, agotados, agotadas |       | ágra , ágre (vi ágre, vinagre), ágres |    Agrio – vino agrio = vinagre – agrios |       | Agradá - agrado, agrades, agrade, agradém o agradám, agradéu o agradáu, agráden - aixó no me agrade – agradán (g) – agradára, agradáres, agradáre, agradárem, agradáreu, agradáren – agradat, agradada |    agradar, gustar, satisfacer, interesar, complacer, contentar, encantar, deleitar, alegrar, regocijar, cautivar, atraer, seducir, hechizar, arrebatar, entusiasmar, embelesar, embriagar, absorber |       | agradá, chauchá |    gustar, (no) me gusta |       | agradabilíssima, mol agradable |    agradabilísima |       | agradable, agradables |    agradable, agradables |       | agradablemen |    agradablemente |       | agradáe, agradabe |    agradaba (gustaba) |       | agradáen, agradaben |    agradaban (gustaban) |       | agradála |    agradarla |       | agradáles |    agradarlas |       | agradáli |    agradarle |       | agradám |    agradarme |       | agradánli |    agradándole |       | agradántos |    agradándoos, gustándoos |       | agradaría |    agradaría |       | agradaríe (an ell li) |    agradaría (a él le) gustaría |       | agradat |    agradado, gustado |       | agrade, agráe |    agrada |       | agraden, agráen |    agradan |       | agradéu |    agradéis |       | agraí, agraíxco, agraíxes, agraíx, agraím, agraíu, agraíxen – agraít, agraída, agraimén |    Agradecer – agradecido, agradecida, agradecimiento |       | agraída |    agradecida |       | agraídes |    agradecidas |       | agraíe (ell) |    agradecía |       | agraíli |    agradecerle |       | agraím |    agradecerme |       | agraimén |    agradecimiento |       | agraín (g) |    agradeciendo |       | agraínli |    agradeciéndole |       | agraínu |    agradeciéndolo |       | agrairía |    agradecería |       | agraísquen, agraíxquen |    agradezcan |       | agraít |    agradecido |       | agraíts |    agradecidos |       | agraíuli |    agradecedle |       | agraíx (ell) |    agradece (él) |       | agraíxco |    agradezco |       | Ágramen – li va contestá ágramen |    Agriamente – le contestó ágriamente |       | Agraná – agrano, agranes, agrane, agraném o agranám, agranéu o agranáu, agránen – agranat, agranada – agranaría – si yo tinguera una granera, cuántes coses agranaría |    barrer, escobar |       agraná en una granera – ramás – sepillá,  passá la granera, arrollá, atropellá, apartá, despedí, expulsá |    barrer, escobar, escobillar, cepillar, barrisquear, pasar la escoba, arrollar, atropellar, apartar, despedir, expulsar |       | agranades, agranada, agranat, agranats |    barrida, barridas, barrido, barridos |       | agranán (g) |    barriendo |       | agranat |    barrido |       | agranen |    barren |       | agrassiat, agrassiada |    agraciado, agraciada |       | agravat, de grave, agravada |    agravado, agravada |       | agravi, agravis, ofensa, ofenses, injuria, injúries, afrenta, afrentes, ultraje, ultrajes, deshonra, deshonres, humillassió, humillassións, mansilla, mansilles, insult, insults, calumnia, calumnies, mal, moléstia, perjuissi |    agravio, ofensa, injuria, afrenta, ultraje, deshonra, humillación, mancilla, insulto, calumnia, daño, molestia, perjuicio |       | ágre, ágra – vi ágre, vinagre – quina cara mes ágra té ta sogra ! |    agrio, agria, vinagre – qué cara más agria tiene tu suegra ! |       | agredí |    agredir |       | agredixen |    agreden |       | agregá, afegí, sumá, adissioná, incorporá, ajuntá, assossiá, anexioná, anexá, juñí, pegá, vinculá, mesclá, combiná, aumentá, incrementá, completá, complementá |    agregar, añadir, sumar, adicionar, incorporar, adjuntar, asociar, anexionar, anexar, unir, juntar, pegar, vincular, mezclar, combinar, aumentar, incrementar, completar, complementar |       | ágres |    agrios |       | agressividat |    agresividad |       | agrupá |    agrupar |       | aguaitá – guaita ! – aguaita ! - aguaito, aguaites, aguaite, aguaitém o aguaitám, aguaitéu o aguaitáu, aguáiten – aguaitaría – si yo aguaitara – aguaitaré – aguaitat, aguaitada - (tamé en aragonés) – está al aguait, vigilá, mirá, ataullá |    mirar, observar |       | aguantá – a guantá llimpia (guantada) |    Aguantar – a guantazo limpio |       | aguantá, aguantás – aguanto, aguantes, aguante, aguantém o aguantám, aguantéu o aguantáu, aguánten – aguantaría – aguantára – aguantaré – aguantat, aguantada (a guantada llimpia no, que es de guan, bufetada) |    aguantar, aguantarse |       | aguantáe o aguantabe |    aguantaba |       | aguantáen |    aguantaban |       | aguantán (g) |    aguantando |       | aguantánla , aguantánlo |    aguantándola, aguantándolo |       | aguantánli |    aguantándole |       | aguantánme |    aguantándome |       | aguantánse |    aguantándose |       | aguantaríe |    aguantaría |       | aguantaríen |    aguantarían |       | aguantat, aguantát |    aguantado |       | Aguante – capassidat de aguantá |    Aguanta – capacidad de aguantar |       | aguantém |    aguantamos |       | aguanten |    aguantan |       | aguánton, aguanton |    aguanten |       | aguardá , esperá – aguardo, aguardes, aguarde, aguardém o aguardám,aguardéu o aguardáu, aguárden – aguárda aquí ! - aguardaría – aguardára – aguardaré (guardá se conjugue igual) |    aguardar, esperar |       | aguardabe |    aguardaba, esperaba |       | aguardaben |    aguardaban |       | aguardál |    aguardarlo |       | aguardán (g) |    aguardando |       | aguardánlos |    aguardándolos |       | aguarde |    aguarda, espera |       | Aguda – veu aguda o fina, fineta – agudes – agut, aguts – agudesa, agudeses – agudisat, agudisada |    aguda, agudas, agudeza, agudezas, agudizado |       | agüelets |    abuelitos |       | agüelo , agüela / agüelo sebeta (seba minuda), agüelet, agüeleta, agüelos, agüeles |    abuelo, abuela |       | aguinaldo, aguinaldos |    aguinaldo, aguinaldos |       | agulla, agulles – agulles de cap |    aguja, agujas – alfileres |       | Agut , agudes, aguts, aguda |    agudo, aguda, agudos, agudas |       | ahí (ahir) |    ayer |       | ahorros (vore aforrá) |    ahorros |       | ahuyentá |    ahuyentar |       | aigua , aigües, aigueta, aigüetes, aigualera (rosada) – aiguat, aiguats |    agua, aguas, agüita, rocío, mucha agua |       | aiguardén , aigua ardén, aiguardéns – barrejat en mistela o moscatell es una barreja o barrecha – cassalla (mol típica de Valénsia) |    aguardiente, agua ardiente, barreja : mezcla, cazalla |       | aiguat |    mucha agua |       | aigüera, aigüeres, boñs a la terra, caballonets O regués per a desviá l´aigua de un camí cap a un bancal y que no se regallo. No es un desaigüe encara que sigue per a desaiguá. |    
  |       | aik, aic, eic, chaic, chaica, aiks, eics, chaics, etc (xeic a Tortosa) |    saludo, saludos |       | airadamen, en enfado |    airadamente |       | Aire , ven, aireguina |    aire, viento |       | Airegaz , ventolina – qué es lo ven? Les orelles de X en movimén. |    mucho aire, viento – Qué es el viento? Las orejas de X en movimiento. |       | Airejá – airejás – airejo, aireges, airege, airegém o airegám, airegéu o airejáu, airégen – airejara, airejáres, airejáre, airejárem, airejáreu, airejáren – airejaría, airejaríes, airejaríe, airejaríem, airejaríeu, airejaríen – airejat, airejada |    airear |       | airet, airets |    airecito, airecitos |       | aisladamen |    aisladamente |       | aislades, aislats |    aisladas, aislados |       | Aisláe , aislabe (ell o ella) |    aislaba |       | aislare (condissional), si ell aislare la finestra, no entraríe tan fret |    aislara, aislase |       | Aislat, aislada |    aislado, aislada |       | aissá, eissá, eixada, aixada, vore cavegueta |    azada |       | aissí, així, aixína, aissina, aixínes |    así, de esta manera |       | aissó, aixó, aixós, ixo, ixos |    esto, estos |       | Aiva d´ay // fuch !, úspen ! |    Fuera de ahí ! |       | aixecás, eixecás |    Levantar, levantarse |       | Així , aixina, aixines, aixíns, de esta manera, així m´agrade, fésmu aixina, fému aixina, aixina que no vols eixí,  |    así, de esta manera |       | aixó |    esto |       | ajedrés, ajedrez |    ajedrez |       | ajudá, achudá, ajudo, ajudes, ajude, ajudém o ajudám, ajudéu o ajudáu, ajúden – ajudat, ajudada - ajuda – si yo ajudara, ajudares, ajudare, ajudárem, ajudáreu, ajudáren |    ayudar |       | ajudáda, ajudada |    ayudada |       | ajudáe o ajudabe |    ayudaba |       | ajúdal (an ell), ajúdala (an ella) |    ayúdale, ayúdala |       | ajudála, ajudál |    ayudarla, ayudarlo |       | ajudáls |    ayudarles, ayudarlos |       | ajudám |    ayudarme |       | Ajúdam ! |    Ayúdame ! |       | Ajúdamos ! |    Ayúdanos ! |       | ajudánla |    ayudándola |       | ajudánli |    ayudándole |       | ajudánme |    ayudándome |       | Ajudánmos |    ayudándonos |       | ajudánse |    ayudándose |       | ajudanta, ajudán (tamé gerundio) |    ayudanta, ayudante |       | ajudará |    ayudará |       | ajudarán |    ayudarán |       | ajudaríe |    ayudaría |       | ajudat |    ayudado |       | ajudats |    ayudados |       | ajude |    ayuda |       | ajúden, ajuden |    ayudan |       | Ajudéume ! |    ayudadme |       | Ajudéutos ! |    ayudaros |       | ajudo |    ayudo |       | ajúdon, ajudon (que ells) |    ayuden |       | ajuntá , achuntá – ajúnto, ajúntes, ajúnte, ajuntém o ajuntám, ajuntéu o ajuntáu, ajúnten – ajuntán (g) – ajuntára, ajuntáres, ajuntáre, ajuntárem, ajuntáreu, ajuntáren |    juntar, unir |       | ajuntaben |    juntaban |       | ajuntamén , casa de la vila, achuntamén |    Ayuntamiento |       | ajuntán (g) |    juntando |       | ajuntánlos |    juntándolos |       | ajuntat |    juntado |       | ajuntémos |    juntémonos |       | ajupá, pujá an algú mes alt, a una paret, per a que véigue milló |    aupar |       | ajupida, ajupit |    agachado, en cuclillas |       | ajupís |    agacharse, ponerse en cuclillas |       | ajupís, arrupís |    acurrucarse, agazaparse  |       | ajust (de cuentes) |    ajuste (de cuentas) |       | ajustá, just, justa – ajusto, ajustes, ajuste, ajustém o ajustám, ajustéu o ajustáu, ajústen – ajustat, ajustada, justet, - ajustán (g) – ajustára, ajustáres, ajustáre, ajustárem, ajustáreu, ajustáren – si te fico lo dit al cul entre just, pero no es lo correcte. |    ajustar, justo, justa – si te meto un dedo en el culo entra justo, pero no es lo correcto. |       | ajustarém |    ajustaremos |       | ajustat, ajustada |    ajustado, ajustada |       | al tardet, al acabás la tarde |    al acabarse la tarde, crepúsculo, puesta del sol |       | ala, ales (Red Bull ten done) - aleta (de un tiburón), aletes (de pollastre) |    ala, alas (Red Bull te las da) – aleta, aletas, alita, alitas |       | alababe, alabáe |    alababa |       | alabáen, alababen |    alababan |       | Alabál – alábal ! |    Alabarlo – alábalo ! |       | alabálay |    alabárselo |       | alabám |    alabarme |       | alabán (g) |    alabando |       | alabánlo |    alabándolo |       | alabansa, alabanses |    alabanza, alabanzas |       | alabánte |    alabándote |       | alabat |    alabado |       | alabats |    alabados |       | aladre, aladres per a llaurá |    arado, arados para labrar |       | alambique, alambiques, alambic, alambics per a fé aiguardén |    alambique, alambiques para hacer aguardiente |       | alarmat |    alarmado |       | albada, música que se toque a la primera hora del matí o maití (maitines) |    albada, música que se toca a primera hora de la mañana o maitines. |       | albarca, abarca, abarques, albarques, calsat en sola de goma o caucho, fet de cuero |    albarca, calzado con suela de caucho, hecho de cuero |       | albarda, aubarda, albardes, aubardes |    albarda, albardas (para un equino) |       | albéitar, menescal, veterinari |    albeitar, menescal, veterinario |       | albelló, albellóns, aubelló, aubellóns, auvelló, auvellóns – drenaje de aigua |    desagüe, desagües hechos en un campo, drenaje de agua |       | albenc, albeng, forat, bada, esclecha de les roques |    agujero, grieta en las rocas |       | albercoc, abrecoc, albercocs, abrecocs |    albaricoque, albaricoques |       | alberchineta, alberchina, aubergínia, oberginga, etc |    berengena, berejena |       | albergabe |    albergaba |       | albergaben, albergáen |    albergaban |       | albergám |    albergarme |       | albergámos |    albergarnos |       | albergará |    albergará |       | albergaréu |    albergaréis |       | albergat, albergada |    albergado, albergado |       | álbre, álbres, albret, albrets, albre, albres |    árbol, árboles, arbolito, arbolitos |       | albrechines, alberchina, alberchines, etc |    berengena, berejena |       | albríssies, regalo al que porte bones notíssies – albríssia |    albricias, albricia |       | álbum |    álbum |       | álbums |    álbumes |       | alcalde, alcaldes, alcaldesa, alcaldeses |    alcalde, alcaldes, alcaldesa, alcaldesas |       | Alcañís |    Alcañiz |       | alcáns, alcanse |    alcance |       | alcansá, alcanso, alcanses, alcanse, alcansém o alcansám, alcanséu o alcansáu, alcánsen – alcansat, alcansada |    alcanzar |       | alcansabe |    alcanzaba |       | alcansaríe |    alcanzaría |       | alcansaríen |    alcanzarían |       | alcansat, alcansada |    alcanzado, alcanzada |       | alcansats, alcansades |    alcanzados, alcanzadas |       | alcansáume |    alcanzadme |       | alcansém |    alcancemos |       | alcánsen |    alcanzan |       | alcanso |    alcanzo |       | alcantarilla, alcantarilles |    alcantarilla, alcantarillas |       | alcantarillat |    alcantarillado |       | alcaparra, alcaparres |    alcaparra, alcaparras |       | alcoba, habitassió normalmén sense finestra, humida, fosca y freda – alcobes, alcobeta |    alcoba, habitación normalmente sin ventana, húmeda, oscura, fría |       | alcohol |    alcohol |       | alchez,  alchés, ges, gessaire - cals, clarió, tiza, escayola, lechada (vore yessaire, gessaire) |    Yeso, - cal, clarión, tiza, escayola, lechada – el yesaire es el albañil especializado en yeso. |       | aldabón, picaport, aldaba, trucadó en aragonés |    aldaba, picaporte, aldabón, llamador, trucador en aragonés |       | aldeá, aldeana, aldeáns, aldeanes |    aldeano, aldeana |       | aldea, aldees, com la del agüelo Sebeta aguelosebeta.blogspot.com  |    aldea, aldeas |       | alé, alén, aliento |    aliento |       | alegá |    alegar |       | alegat |    alegado |       Alegoría, alegoríes - símbolo, emblema, enseña, imache, insignia, signo, siñal, iconografía, romanse, leyenda, ficsió, mito, apólogo, fábula, parábola, alusió, comparassió, metáfora, personificassió, prossopopeya |    alegoría, símbolo, emblema, enseña, imagen, insignia, signo, iconografía, romance, leyenda, ficción, mito, apólogo, fábula, parábola, alusión, comparación, metáfora, personificación, prosopopeya |       | alegrá, alegrás |    alegrar, alegrarse |       | alegrabe, alegráe |    alegraba |       | alegraben, alegráen |    alegraban |       | alegrán (g) |    alegrando |       | alegránse |    alegrándose |       | alegrarán |    alegrarán |       | alegraríe |    alegraría |       | alegrat |    alegrado |       | alegre, alegres – Alegre com apellit, per ejemple a Valjunquera, la Yolanda de la asoc. Amics del chapurriau – ella está alegre, ell está o es alegre |    alegre, alegres |       | alegremén |    alegremente |       | alegren |    alegran |       | alegréu (tos) |    os alegráis |       | Alegréutos ! |    Alegraos ! |       | alegría, (vore alifara o jubiléu), alegríes, alifares |    alegría |       | alegro (men) |    Me alegro |       | aleguéu |    alegáis |       | alentabe |    alentaba |       | alerta, alertes |    alerta, alertas |       | ales |    alas |       | aleta, aletes |    aleta, aletas |       | alfabeto, analfabeto, alfabeta |    alfabeto, analfabeto, alfabeta |       | Alfalz, aufals – fals, falseta, falsejá, falsechá, corbella, corvella |    Alfalfa – hoz |       | alfombrá |    alfombrar |       | alforja, alforges |    alforja, alforjas |       | Alga, algues – Algás o Algars , riu |    alga, algas – río Algás, Algars |       | algarsa, garsa, algarses, garses |    picaraza, urraca |       | algú, algún, algúns, alguna, algunes |    alguien, algún, alguna, algunos, algunas |       | Alguasil, alguassils, alguassilet, aguassil, aguassilet |    alguacil |       | alguns, algúns |    algunos |       | alicates |    alicates |       | alienígena, alienígenes |    alienígena, alienígenas |       | alifara (y jubiléu), alegría – va sé una festa del Matarraña y pobles de zona Morella – Maestrat - la de Torredarques va sé mítica, los sivils esperáen a la carretera y al que véen tocat lo féen esperá o doná mija volta cap aball y a tornáy. |    alifara, júbilo, alegría |       | áliga (águila), áligues |    águila, águilas |       | aligerán (g) |    aligerando |       | Alimaña , alimañes |    Alimaña , alimañas |       | alimén, aliméns |    alimento, alimentos |       | alimentá, doná de minjá – yo alimento, alimentes, alimente, alimentém o alimentám, alimentéu o alimentáu, aliménten – alimentat, alimentada, alimén – alimentán (g) |    alimentar |       | alimentaben |    alimentaban |       | alimentades |    alimentadas |       | alimentáe, alimentabe |    alimentaba |       | alimentáen, alimentaben |    alimentaban |       | alimentánla |    alimentándola |       | alimentassió |    alimentación |       | alimentat, alimentada, alimentats, alimentades |    alimentado, alimentada |       | alimenten |    alimentan |       | aliñá la ensalada (de ensiam) |    aliñar la ensalada (de lechuga) |       | alineades, aliniades, alineats, aliniats |    alineadas |       | alineán (g) |    alineando |       | Alineat, alineats, aliniat, aliniats, (línia), aliniada, aliniades |    alineado, alineados, alineada, alineadas |       | aliviat |    aliviado |       | aljezó , alchezó (de ges, alchez, alchés), tros de ges |    trozo de yeso |       | Alma , almes |    alma, almas |       | Almanaque, almanaques – ara que hay adeprés a di almanaque li diuen “candelari”. Calendari, calendaris. - anuari, agenda, efemérides, repertori, recordatori |    calendario, anuario, agenda, efemérides, repertorio, recordatorio |       | almari, armari, almaris, armaris - guardarroba, aparadó, cómoda |    armario, armarios, ropero, guardarropa, aparador, cómoda, taquillón, bargueño, anaquel, estante |       | almassén, almasséns (sens de almes naveguen pel sementeri) |    almacén, almacenes (cientos de almas deambulan por el cementerio) |       | Almassenada, almassenades, almassenat, almassenats |    almacenada, almacenadas |       | almassenáe, almassenabe |    almacenaba |       | Almeja, almejes, pichina, pichines, chirla, chirles, (clasca, valva) |    almeja, almejas, chirla, amayuela, telina, mejillón, concha, valva |       | almíbar, jarabe, dols, sirope, caramelo |    almíbar, jarabe, arrope, dulce, sirope, caramelo |       | Almirante |    Almirante |       | Almogávar, almogávars (desperta, ferro !) - al-mugāwir, lo que provoque algarades, o al-mujābir, lo portadó de notíssies : vore albríssia |    Almogavar , almogávares - Los almogávares fueron unas tropas de choque, espionaje y guerrilla presentes en todos los reinos cristianos de la península ibérica a lo largo de la Reconquista, formadas principalmente por infantería ligera y especialmente conocidos por el activo papel que desempeñaron en el Mediterráneo aquellos procedentes de la Corona de Aragón entre los siglos xiii y xiv. |       | almorsaben |    desayunaban |       | almostades (vore aumosta, almosta) |    coger algo con las dos manos formando cuenco |       | almut, almud, celemín, medida antiga |    almud, celemín, medida |       | alocat, alocats, alocada, alocades |    alocado, alocados |       | alocussións |    alocuciones |       | aloe (vera) |    aloe (vera) |       | alomilló, a lo milló, potsé - igual u fem |    quizás, a lo mejor, - igual lo hacemos |       | alquería, alqueríes – mas, masada |    alquería, alquerías – mas, masada, masía |       | alquilá |    alquilar |       | alquilán (g) |    alquilando |       | alquilé, alquiler, alquilés |    alquiler, alquileres |       | alrededó |    alrededor |       | alrededós (los), lo voltán, la roglada |    alrededores |       | als, a les |    a los, a las |       | Álsa - álsa la garra, eixéca la garra, les cames, les garres |    Levanta ! |       | alsá, alsás |    levantar, alzar, levantarse, alzarse |       | alsada, alsades |    altura, alturas |       | alsáe o alsabe |    alzaba |       | alsáen o alsaben (se) |    alzaban |       | alsála, alsál |    alzarla, alzarlo |       | alsán (g) |    alzando |       | alsánlo |    alzándolo |       | alsánmos |    alzándonos |       | alsánse |    alzándose |       | alsat, alsada, alsats, alsades |    alzado, alzada, alzados, alzadas |       | Also – apellit de Tortosa, aon se parle valensiá tortosí |    Alzo – Also, apellido de Tortosa, donde se habla valenciano tortosino |       | Alt, alts, alta, altes, altet (altillo), altets, alteta, altetes |    alto, altos, alta, altes |       | altá, altás – altá majó de Beseit |    altar, altares |       | áltamen |    altamente |       | altané, altiu, engreít, arrogán, presumit, petulán, vanidós, orgullós, soberbio, desdeñós, despressiadó |    altanero, altivo, engreído, arrogante, presumido, petulante, vanidoso, envanecido, orgulloso, soberbio, desdeñoso, despreciativo |       | Altaveu, altaveus |    Altavoz, altavoces |       | alterá |    alterar |       | alterá |    alterar |       | Alterada, alterades, alterat, alterats |    alterada, alteradas, alterado, alterados |       | alterassió |    alteración |       | altere |    altera |       | alternán (g) de alterná |    alternando, gerundio de alternar |       | alternativa, alternatives |    alternativa, alternativas |       | altíssim |    altísimo |       | altíssima |    altísima |       | altíssimes |    altísimas |       | altíssims |    altísimos |       | altiu, altiva, altius, altives |    altivo, altiva, altivos, altivas |       | altramússos, tramússos, altramuz, tramús (paregut a la guixa) |    Altramuz, altramuces, lupino, chocho |       | altura, eixecada, altures, eixecades |    altura, alturas |       | alumbrat |    alumbrado |       | Alumne, alumno, alumnes, alumnos |    Alumno, alumnos |       | alusió, alusións |    alusión, aluciones |       | alussiná |    alucinar |       | alussinats |    alucinados |       | all y oli, allioli, all i oli - allium oleum en latín |    ajo y aceite, alioli |       | All, alls |    Ajo, ajos |       | allá |    allá |       | allacuanta , allavonses, llavonses, llavores, entonses, allabonses, etc. |    hace mucho tiempo, entonces |       | allanamén (de morada) |    allanamiento (de morada) |       | allargá, fé mes llarg o llarc, llarga – allárgam la sal (pássam la sal) – allargo, allargues, allargue, allarguém o allargám, allarguéu o allargáu, allárguen – allargára – allargaría – allargat, allargada – allargás, aná a un puesto |    alargar |       | allargabe, allargáe |    alargaba |       | allargánse |    alargándose |       | allargat |    alargado |       | allargo |    alargo |       | allargue |    alarga |       | allegat, allegats - familiá, parén, próxim, prójimo, inmediat, simpatisán, seguidó, partidari, leal |    Allegados - familiar, pariente, cercano, próximo, inmediato, secuaz, simpatizante, seguidor, partidario, leal |       | allí |    allí |       | Alló – Qué es alló d´allá dal?  |    aquello |       | alloque (se), allocás una gallina o polla |    Ponerse una gallina a incubar o poner huevos |       | alluñá, alluñás - distansiá, separá, aislá, apartá, retirá, rechassá, desdeñá, desvinculá, anássen, llargás, marchá, etc |    alejarse, distanciar, separar, aislar, apartar, retirar, rechazar, desdeñar, desvincular, irse, largarse, marcharse |       | alluñabe |    alejaba |       | alluñada |    alejada |       | alluñám |    alejarme |       | alluñat |    alejado |       | allunat, allunada (lluna) – vore modorro, modorra (tamé les ovelles) |    persona que no rige bien, que le afecta la luna, alunado, alunada |       | alluñen |    alejan |       | ama, ames |    ama, amas |       | amabe |    amaba |       | amaben |    amaban |       | amábeu, volíeu, estimábeu |    amábais |       | amabilidat |    amabilidad |       | amabilíssima |    amabilísima |       | amabilíssimes |    amabilísimas |       | amable |    amable |       | amablemen |    amablemente |       | amades |    amadas |       | amadó |    amador |       | Amagá – yo m´amago, tú t´amagues, ell s´amague, natros mos amagám o amaguém, tos amaguéu o amagáu, ells d´amáguen – amagat, amagada, de amagatontes, amagatóns - amenassá, ocultás, amagás, acachás, atrincherás |    esconder, amagar, amenazar, conminar, ocultarse, esconderse, agacharse, atrincherarse |       | amagaben |    escondían |       | amagades |    escondidas |       | amagadets, amagadetes |    escondiditos, escondiditas |       | amagáe o amagabe |    escondía |       | amagáen o amagaben (se) |    escondían |       | amagaets, amagadets, amagaetes, amagadetes |    escondiditos, escondiditas |       | amagál |    esconderlo |       | amagáls |    esconderlos |       | Amagámos – amágamos ! |    Escondernos – escóndenos ! |       | amagánla |    escondiéndola |       | amagánse |    escondiéndose |       | amagántos |    escondiéndoos |       | amagaré |    esconderé |       | amagát, amagat |    escondido |       | amagatall, amagatalls |    escondrijo, escondrijos |       | amagatóns (a), amagatontes (a) |    a escondidas |       | Amagats, amagades, amagadet, amagadeta, amagadets, amagadetes |    escondidos, escondidas |       | amago |    escondo |       | Amague – Mario Conde amague los dinés an algún paraíso |    Esconde – Mario Conde esconde los dineros en algún paraíso. |       | Amainá – amainat, amainada - afluixá, calmás, sedí, debilitá, disminuí, moderá, escampá |    amainar, aflojar, calmarse, ceder, debilitar, disminuir, moderar, escampar |       | amál |    amarlo |       | amála |    amarla |       | amamantá, assormá, alimentá en lleit, atetá (teta, teta, carnucet – Aiguaiva) – criá, nutrí, doná de mamá, doná lo pit |    amamantar, alimentar, atetar, criar, nutrir, lactar, dar de mamar, dar el pecho |       | amán (g) – amáns |    Amante, amantes – amando |       | Amanerat, amanerats - afeminat, amariconat, afectat, remilgat, ensayat, estudiat, forsat, rebuscat, teatral |    amanerado, amanerados - afeminado, amariconado, amujerado, afectado, remilgado, ensayado, estudiado, forzado, rebuscado, teatral |       | amaní, amanís |    preparar, prepararse |       | amanit, amanits, amanida, amanides – amanida (ensalada) de ensiám (lechuga) |    preparat, preparados, preparada, preparadas – ensalada |       | amánla |    amándola |       | amáns |    amantes |       | amansá - amanso, amánses, amánse, amansém, amanséu o amansáu, amánsen |    amansar |       | amansabe |    amansaba |       | amánse, amanse – de amá |    Amansa – amándose |       | amansém |    amansamos |       | amánsen |    amansan |       | amánses |    amansas |       | amanséu |    amansáis |       | Amansí – amansá |    amansar |       | amargá |    amargar |       | amargamen |    amargamente |       | amargaréu |    amargareis |       | amargat, amargats |    amargado, amargados |       | amarguíssim, amarguíssims |    amarguísimo, amarguísimos |       | amarguíssima, amarguíssimes |    amarguísima, amarguísimas |       | amargura, amargures |    amargura, amarguras |       | amartellá (un arma) |    martillear, golpear, montar, armar |       | amartellat (rifle), amartellada (escopeta) |    Amartillado, amartillada |       | amassá, pastá la pasta – amasso, amasses, amasse, amassém o amassám (la massa , lo lleute), amasséu o amassáu, amássen – amassaría – amassára – amassaré – amassat, amassada |    amasar |       | amassála |    amarsarla |       | amasso |    amaso |       | amat, amada |    amado, amada |       | amátos |    amaros |       | amats, amades |    amados, amadas |       | Ámbar – coló – mineral – servesa |    Ámbar – color – mineral – cerveza |       | ambarina, ambarines |    amabarino, de color ámbar |       | ambién, ambiéns |    ambiente, ambientes |       | ambissió |    ambición |       | ambulán (deambulán), ambuláns |    ambulante (deambulando), ambulantes |       | ambulánsia, ambulánsies |    ambulancia, ambulancias |       | amedrentat, assustat – amedrentá, assustá, intimidá, acobardá, apocá, arredrá, assustá, atemorisá, achantá, espantá, esbarrá, etc |    amedrentado, asustado - intimidar, acobardar, apocar, arredrar, asustar, atemorizar, achantar, espantar |       | amela ,armela ,armeles, ameles, - amelé , armelé, amelés, armelés – ameleret |    almendra, almendras – almendro, almendros |       | amelat, amelats (pastes de amela) |    almendrado, almendrados |       | amém |    amamos |       | amén |    amén |       | amenassa |    amenaza |       | Amenassá – amenasso, amenásses, amenásse, amenassém o amenassám, amenasséu o amenassáu, amenássen – amenassaría – amenassára – amenassat, amenassada |    amenazar |       | amenassabe |    amenazaba |       | amenassadó, amenassadora, amenassadós, amenassadores |    amenazador, amenazadora |       | amenassáe |    amenazaba |       | Amenassáen , amenassáben (ells, elles) |    amenazaban |       | amenassán (g) |    amenazando |       | Amenassánlo , amenassánla |    amenazándolo, amenazándola |       | amenassare |    amenazara |       | amenassaren |    amenazaran |       | amenassat |    amenazado |       | amenassat |    amenazado |       | amenasse |    amenaza |       | amenasse (ell) |    amenaza |       | amenidat |    amenidad |       | amenisá, divertí, entretíndre, distraure, animá, atraure, encantá |    amenizar, divertir, entretener, distraer, animar, atraer, encantar |       | Americá, americáns, americana, americanes |    americano, americanos, americana, americanas |       | améu |    amais |       | Amic , amics, amiga, amigues, amiguet, amiguets, amigueta, amiguetes |    amigo, amigos, amiga, amigas |       | amigablemen |    amigablemente |       | amigot, amigots |    amigote, amigotes |       | amigues |    amigas |       | amigueta |    amiguita |       | amiguets |    amiguitos |       | amistat, amistats |    amistad, amistades |       | Amistós , amistosa, amistósos, amistóses, amistoses |    amistoso, amistosa |       | amistosamen |    amistosamente |       | amo, ama, amos, ames |    Dueño, dueña, amo, ama, amos, amas |       | amoblat |    amueblado |       | amoinás, preocupás |    preocuparse |       | amoinat, preocupat |    preocupado |       | amoinos (no te), preocupos |    no te preocupes |       | amolá, esmolá, esmolet, esmolo, esmoles, esmoles, esmolém o esmolám, esmoléu o esmoláu, esmólen – esmolat, esmolada – afilá |    amolar, afilar - aburrir, cansar, enojar, fastidiar, incomodar, molestar, hastiar afilar, aguzar |       | amollá |    aflojar |       | amolle |    afloja |       amonestá,  recriminá, reprobá, reprochá, apersibí, increpá, reconvení, sermonejá, regañá, renegá, reñí, repéndre, empéndre, advertí, avisá, recordá, informá |    amonestar,  recriminar, reprobar, reprochar, apercibir, increpar, reconvenir, sermonear, regañar, reñir, reprender, advertir, avisar, recordar, informar |       | amonestáls |    amonestarles |       | amonestassió |    amonestación |       | amonestat |    amonestado |       | amoneste |    amonesta |       | amoniác |    amoniaco |       | amontoná, amuntoná, fé múns – amontóno, fach mún, amontónes, amontóne, amontoném o amontonám, amontonéu o amontonáu, amontónen – amontaría – amontonara – amontonat, amontonada |    amontonar |       | amontonáen, amontonáben (ells, elles) |    amontonaban |       | amor, amors |    amor, amores |       | amorós |    amoroso |       | amorosa |    amorosa |       | amorosamen |    amorosamente |       | amoroses |    amorosas |       | amorrá, amorrás – yo me amorro, amorres, amorre, amorrém o amorrám, amorréu o amorráu, amórren – amorrat, amorrada – amorraría – si yo me amorrára – baixá, inclinás |    amorrar, amorrarse - bajar, inclinar |       | Amorsá - amorso, amorses, amorse, amorsém o amorsám, amorséu o amorsáu, amórsen – amorsat, amorsada – amorsaría – amorsára – amorsá , amorsás (sustantiu), desdichuná (des + dichú), desdijuná (des + dijú) |    
  |       | amorsabe |    desayunaba |       | amorsán (g) |    desayunando |       | amorsaret |    desayuno (almuerzo es a mediodía) |       | amorsás |    desayunos |       | amorsat |    desayunado |       | amorso (yo) |    desayuno (yo) |       | amorson |    desayunen |       | amostrá , enseñá – amostro, amostres, amostre, amostrém o amostrám, amostréu o amostráu, amóstren – amostrat, amostrada – mostra – amostraría – amostrára, amostráres, amostráre, amostrárem, amostráreu, amostráren – yo te haguera amostrat aón está aquella finca |    mostrar, enseñar - exhibir, exponer, presentar, revelar, destapar, abrir, manifestar, evidenciar, ofrecer, indicar, señalar, advertir, orientar, aconsejar, sugerir, encaminar, guiar |       | amostrálesi |    mostrárselas, mostrárselos |       | amostráli |    mostrarle |       | amostrám |    mostrarme |       | amostránles |    mostrándolas |       | amostránse |    mostrándose |       | amostrarán |    mostrarán |       | Amostraré, amostrarás, amostrará, amostrarém, amostraréu, amostrarán – vore amostrá |    mostar en futuro |       | amostrat |    mostrado |       | amostre |    muestra |       | amostren |    muestran |       | amostro |    muestro |       | amotinás |    amotinarse |       | amotinat |    amotinado |       | amparaben |    amparaban |       | amparála |    ampararla |       | amparat |    amparado |       | ampla, ample, amples (los carrés amples, les carreres amples, les esquenes amples, la esquena ampla, lo carré ample) |    ancha, ancho, anchas, anchos |       | amplaria |    anchura |       | ampliá, fé ample, amplío, amplíes, amplíe, ampliém o ampliám, ampliéu o ampliáu, amplíen – ample, ampla, ampliát, ampliada |    ampliar |       | ampliada, ampliat |    ampliada, ampliado |       | ampliassió |    ampliación |       | amplíssim |    anchísimos |       | amplíssimes |    anchísimas |       | Amún – damún (de) |    hacia arriba – encima de |       | amuntoná, amontoná, amontonás, amuntonás |    Amontonar - 
  apilar, acumular, aglomerar, hacinar, apelotonar, apiñar, agrupar, almacenar, reunir, enrollarse, arrejuntarse, juntarse, abarraganarse |       | amuntonáen, amuntonaben |    amontonaban |       | amuntonáes, amuntonades |    amontonadas |       | amuntonán |    amontonando |       | an ella |    a ella |       | An esta casa |    en esta casa |       | añ, añs – per mols añs (cumpleañs) |    año, años – por muchos años (cumpleaños feliz) |       | Aná – vach, vas, va, aném o anám, anéu o anáu, van – anat, anada – si yo aniguéra, aniguéres, aniguére, aniguérem, aniguéreu, aniguéren – yo haguera anat – anán – anada (contari: tornada) |    ir |       | aná als atres |    morirse |       | aná, anássen / vach, vas, va, aném, anéu o anáu, van – aniguéra – aniría – men aniría – ten vas – sen va – mon aném – anán (g) – anat, anada |    ir, irse |       | anaba (yo) |    iba |       | anabe |    iba |       | anabem |    íbamos |       | Anada – y tornada |    Ida – y vuelta |       | añadí, afegí |    añadir |       | añadiba, afechiba, afegía, añadía |    añadía |       | añadín, afegín, afechín |    añadiendo |       | anáem, anabem |    íbamos |       | anáen, anaben |    iban |       | anáes, anabes |    ibas |       | anal, anals - artes anals NO es lo mateix que artessanals |    anal, anales – artes anales no es lo mismo que artesanales |       | Analéptic, analéptics, analéptica, analéptiques (medissina), reconstituyén, fortificán |    analéptico, reconstituyente, fortificante |       | analisá |    analizar |       | análissis (lo, los) |    análisis (el, los) |       | analític, analítics, analítica, analítiques |    analítica, analítico |       | anám |    vamos |       | anámen |    irme |       | anámon |    irnos |       | Anán (aná) / vach,vas, va, anem, aneu o anau, van |    yendo |       | anánsen |    yéndose |       | anare, aniguére |    fuera, fuese |       | anárem, aniguérem |    fuéramos, fuésemos |       | anáren, aniguéren |    fueran, fuesen |       | anáreu |    fueseis |       | anat |    ido |       | anáten |    irte |       | anatomía |    anatomía |       | anáu, anéu |    vais |       | anáy – Mama, avui no vull aná a escola. - Tens que anáy, perque eres lo directó. |    Mama, hoy no quiero ir a escuela. Tienes que ir porque eres el director. |       | anchelet, anchelets, angelet, angelets |    angelito, angelitos |       | Andalussía |    Andalucía |       | andarín, trotamóns, corremóns com Bernat lo de les catalanades pel Matarraña, caminadó |    andarín, trotamundos, andariego |       | andurrial, andurrials, puestos poc transitats, fréstecs |    andurriales, lugar, paraje, sitio |       | Anécdota, anécdotes |    Anécdota, anécdotas |       | anell, anells |    anillo, anillos |       | Aném ! Sómi ! |    Vamos ! |       | Anémi ! Anem-hi ! |    Vamos allá ! |       | Anémon, némon, aném ! |    Vámonos ! |       | Anéuton ! |    Idos ! |       | ángel, ángels, angelet, angelets |    ángel, ángeles, angelito, angelitos |       | angelicals, angelical |    angelicales, angelical |       | ángelus |    ángelus |       | Ángul , ánguls |    ángulo, ángulos |       | angula, angules |    angula, angulas |       | angunia, angunies, angustia, angústies |    angustia, intranquilidad, malestar, pesadumbre, ansiedad, desconsuelo, incertidumbre, pesar, zozobra, aflicción, ansia, congoja, desesperación, preocupación, inquietud, pena, tormento, tristeza |       | Anhelán, anheláns |    Anhelante, anhelantes |       | anigám, aniguém |    vayamos |       | aniguéra |    fuese |       | aniguere (ell, ella) del verbo aná |    fuera, fuese |       | aniguéren (ells, elles) del verbo aná |    fueran, fuesen |       | anigueres |    fueras, fueses |       | Ánim, ánimo, ánims, ánimos |    ánimo, ánimos |       | animá |    animar |       | ánima, alma, ánimes, almes |    ánima, alma, ánimas, almas |       | animabe |    animaba |       | animaben |    animaban |       | animada |    animada |       | animades |    animadas |       | Animal , animals (animál es animá an ell, animála an ella) – animat, animada |    animal, animales |       | Animal, animals |    Animal, animales |       | animalá, animalada |    animalada |       | animalades |    animaladas |       | animalet, animalets |    animalito, animalitos |       | Anímam ! |    Anímame ! |       | animán (g) |    animando |       | animánlo |    animándolo |       | animats |    animados |       | anime |    anima |       | animes |    animas |       | Animeta, animetes, alma, almes |    almita, almitas, alma, almas |       | animéu |    animáis |       | animo |    animo |       | anímos |    animes |       | animós |    animoso |       | animosamen |    animosamente |       | animosidat |    animosidad |       | Aniquilá – aniquilo, aniquiles, aniquile, aniquiem o aniquilám, aniquileu o aniquiölau , aniquílen – aniquilara, aniquilares, aniquilare – aniquilaría, aniquilaríes – aniquilat, aniquilada |    aniquilar |       | anirá (ell, ella) verbo aná |    irá |       | anirás (tú) verbo aná |    irás |       | aniré (yo) |    iré |       | anirém (natros, natres) |    iremos |       | aniréu (vatros, vatres) |    iréis |       | aniríe |    iría |       | aniríen |    irían |       | aniríeu |    iríais |       | anit |    anoche |       | anivellá |    anivelar |       | aniversari, aniversaris |    aniversario, aniversarios |       | anogué, noguera, nogué |    nogal |       | anomenades |    nombradas |       | anomenám |    nombrarme |       | anomenat, anomenada X, nom, noms |    de nombre, nombrado |       | Añorá, añorás – añoransa – yo me añoro, añores, añore, añorém o añorám, añoréu o añoráu, añóren – añoraría – añorat, añorada – añorára, añoráres – no te añóros ! |    añorar |       | añorabe |    añoraba |       | añorada, añorat |    añorada, añorado |       | añoráe, añorabe |    añoraba |       | añoransa |    añoranza |       | Añoro |    Añoro |       | anotá |    anotar |       | anotán (g) |    anotando |       | anote |    anota |       | anou, anous, anogué, anogués, noguera |    nuez, nueces, nogal, noguera |       | ánsia, ánsies, afanós, afanosa, ansiós, ansiosa |    ansia, ansias, ansioso, ansiosa, con afán |       | ansiáu (vatros, vatres), ansiéu |    ansiáis |       | ansiedat |    ansiedad |       | ansiosa (ella), ansiós (ell) |    ansiosa, ansioso |       | ansiosamén |    ansiosamente |       | antára, punta del solc |    extremo del surco |       | antena, antenes |    antena, antenas |       | antepassades |    antepasadas |       | antepassats |    antepasados |       | anterió (a), anteriós |    anterior (a), anteriores |       | anterioridat |    anterioridad |       | anterra , a enterra, an terra, an tiarra, antiarra, terra |    a tierra, en el suelo, en la tierra |       | antes, abáns, aváns, avans, abans |    antes |       | antessala |    antesala |       | antessales |    antesales |       | antessedéns |    antecedentes |       | antiarra, an terra, a enterra |    en el suelo, tierra |       | antic, antiga, antics, antigues |    antiguo, antigua, antiguos, antiguas |       | anticlericals |    anticlericales |       | antichoque |    antichoque |       | antídoto, antídot |    antídoto |       | antigamén |    antiguamente |       | antigüedat |    antigüedad |       | antigüedats |    antigüedades |       | antimagnétic |    antimagnético |       | antirreumátics |    antirreumáticos |       | antissipada |    anticipada |       | antissipadamen |    anticipadamente |       | antissipassió |    anticipación |       | antojá, antojás |    antojar, antojarse |       | antojo, antojos |    antojo, antojos |       | antología, antologíes |    antología, antologías |       | antorcheta |    antorchita |       | Anual, anuals |    anual, anuales |       | anugolá – anugolás, se anugole – se está anugolán (g) - está anugolat, ting la vista anugolada |    nublar, nublarse |       | anugolada |    nublada |       | anugolat |    nublado (nublo) |       | Anulá , anulás – anulo, anules, anule, anulém o anulám, anuléu o anuláu, anúlen – anulada, anulat – anularía, anularíes, anularíe, anularíem, anularíeu, anularíen – anulára, anuláres, anuláre, anulárem, anuláreu, anuláren – haguera anulat lo vol |    anular |       | Anulál , anulála |    anularlo, anularla |       | anunsi, anunsis |    anuncio, anuncios |       | Anunsiá , anunsi – anunsio, anunsies, anunsie, anunsiém o anunsiám, anunsiéu o anunsiáu, anúnsien – anunsiat, anunsiada – anunsiára, anunsiáres, anunsiáre, anunsiárem, anunsiáreu, anunsiáren – haguera anunsiat – anúnsiat al periódic ! - anunsiaría, anunsiaríes, anunsiaríe, anunsiaríem, anunsiaríeu, anunsiaríen |    anunciar |       | anunsiabe |    anunciaba |       | anunsiaben |    anunciaban |       | anunsián (g), anunsiáns |    anunciando, anunciante |       | anúnsie, anunsie |    anuncia |       | aon |    donde |       | Aón ? |    dónde, adónde ? |       | Apagá – apago, apagues, apague, apaguém o apagám, apaguéu o apagáu, apáguen – apagat, apagada (acorat, acorada) – apagára – apagaría – apagaré |    apagar |       | apagabe |    apagaba |       | apagada, apagades |    apagada, apagadas |       | Apágales |    apágalas |       | Apágals |    apágalos |       | apagat, apagats |    apagado, apagados |       | apago |    apago |       | Apagó, apagón, apagóns |    apagón, apagones |       | apague |    apaga |       | apalissá |    apalizar, dar una paliza |       | apalissála |    apalizarla |       | apalissat, apalissats |    apalizado |       | apamplat, apamplats (atontat, atontada, vore baubo) |    atontado, atontada |       | apañá, arreglá |    arreglar, apañar |       | apañéu |    apañáis |       | apará |    parar |       | Aparadó, aparadós – alacena, vitrina, escaparate, estantería, rebost (despensa) – puesto aon pará o aon se apare algo, l´aigua (aturadó) |    Aparador, alacena, trinchero, vitrina, escaparate, estantería, despensa – sitio donde parar o donde se para algo, como el agua. |       | aparato, aparatos |    aparato, aparatos |       | aparcadó |    aparcador |       | aparcat |    aparcado |       | apareguda, acomparada, pareguda, aparegut, acomparat, paregut |    parecida, parecido |       | aparégue |    aparezca |       | aparegut (ha) |    aparecido |       | aparéisse, apareixe |    aparecer |       | aparéissen |    copiar, copia, copiado |       | apareissíe, apareixíe |    aparecía |       | apareix |    aparece |       | Aparéixe - aparéixco, apraréixes, aparéix, apareixem, apareixéu, aparéixen – ha aparegut, apareguda (tamé pareguda, de paréixe) – apareixería – apareguéra, apareguéres, apareguére, apareguérem, apareguéreu, aparaguéren – aparissió – apariénsia |    aparecer |       | apareixén (g) |    apareciendo |       | apareixerá |    aparecerá |       | apareixíe |    aparecía |       | apareixíen |    aparecían |       | Aparellá – fé una parella (un casamenté) – dixá algo parello, igualat, per ejemple, una era de un hort cuan se cave  |    hacer pareja – dejar algo parejo, igualado, por ejemplo una era de un huerto cuando se cava |       | aparellada, aparellat |    aparejada, aparejado |       | aparells |    aparejos |       | Aparén , aparenta |    aparente |       | aparen, apáren |    paran |       | aparenmén, aparenmen |    aparentemente |       | aparenten |    aparentan |       | aparesque, apareixque |    aparezca |       | apariénsia, apariénsies |    apariencia, apariencias |       | aparissió, aparissións |    aparición, apariciones |       | apart, a part |    aparte |       | apartá, apartás – yo (me) aparto, apartes, aparte, apartém o apartám, apartéu o apartáu, apárten – apartat, apartada – apartaría – si yo me apartára – fés a una vora |    apartar |       | Apartaba, apartabes o apartáes, apartabe o apartáe, apartabem o apartáem, apartábeu o apartáeu, apartáen o apartáben |    apartar (pasado) |       | apartabe |    apartaba |       | apartaben |    apartaban |       | apartada, apartat |    apartada, apartado |       | apartadeta, apartadet – ting uns dinés apartadets |    apartadita, apartadito – tengo unos dineros, unas perras, apartaditos. |       | apartáe, apartabe |    apartaba |       | apartál |    apartarlo |       | apartála |    apartarla |       | apartáls, apartáles |    apartarlos, apartarlas |       | apartám |    apartarme |       | Apartamén , apartaméns (de turisme rural, de playa) |    apartamento |       | apartán (g) |    apartando |       | apartánse |    apartándose |       | apartat, apartats, apartada, apartades |    apartado, apartados, apartada, apartadas |       | Apartéulo ! |    Apartadlo ! |       | apassibilidat, pas, pau, tranquilidat, calma, benignidat, dolsó, passiénsia, serenidat, suavidat, mansedumbre |    apacibilidad, paz, tranquilidad, calma, benignidad, dulzura, paciencia, serenidad, suavidad, mansedumbre |       | apassible |    apacible |       | apassiguá, passificá, paliá, amortiguá, aplacá, acotolá, calmá, dolsificá, frená, mitigá, serená, assosegá, suavisá, tranquilisá |    apaciguar, pacificar, paliar, amortiguar, aplacar, aquietar, calmar, dulcificar, frenar, mitigar, serenar, sosegar, suavizar, tranquilizar |       | apassionada, apassionades |    apasionada, apasionadas |       | apassionat, apassionats |    apasionado, apasionados |       | apátic, sense ganes de fé res, indiferén, indolén, dixat, descuidat, dessidiós, abúlic |    apático, sin ganas de hacer algo, indiferente, indolente, dejado, descuidado, desidioso, abúlico |       | apeám |    apearme |       | apeánse |    apeándose |       | apedassá, ficá pedassos, pedás |    apedazar |       | apedregare |    granizara, apedreara |       | apedregat, apedregada |    granizado, granizada |       | Apegá – apegás una enfermedat |    pegar, pegarse – contagiar, contagiarse |       | apegabe |    pegaba |       | apegaben, apegáen |    pegaban |       | apegades, apegats (per ejemple, en visc o wesque), enganchats, enganchades, enviscolat, enviscolada, enviscolats, enviscolades |    pegadas, pegados |       | apegalós, herba pegalosa, apegalosa, que se apegue mol a la roba, sobre tot als calsetíns. |    que se pega, que se contagia, hierba pegalosa |       | apegán (g) apegánse (g) – pegán (g) es de pegá, fótre, esbatussá |    Pegando, pegándose – pegando (golpear) |       | apegat, apegats – ballá apegats es ballá ... |    pegado, pegados – bailar pegados es bailar ... |       | apegue (se) |    se pega |       | apellidat, apellidats |    apellidado, apellidados |       Apellit, apellits - denominassió, designassió, apelatiu, patronímic, sobrenom, alias, apodo, mote, títul clamor, crit, cridada |    Apellido, apellidos - nombre, denominación, designación, apelativo, patronímico, sobrenombre, alias, apodo, mote, título clamor, grito, llamada |       | Apenada, apenades |    Apenada, apenadas |       | apenáe, apenaba |    apenaba |       | Apenat, apenats |    Apenado, apenados |       | apéndis, apéndix (lo) – no es la pendis |    Apéndice - añadido, agregado, aditamento, prolongación, suplemento, anexo, adjunto, adición, añadidura, complemento, alargamiento rabo, cola, tentáculo, antena, miembro, extremidad |       | apenen |    apenan |       | apenes |    apenas |       | apersibí |    apercibir |       | apertura – vore obrí - estreno, inaugurassió, inissiassió, escomensamén, prinsipi |    Apertura, - ver abrir – abertura, estreno, inauguración, iniciación, comienzo, principio |       | apessadumbrat, apessadumbrat, apenat, apenada |    apesadumbrado, apesadumbrada, apenado, apenada |       | apestá, putí (vore putput) |    apestar, heder |       | apestáe, apestabe |    apestaba |       | apeteissíe, apetíe, apeteixíe |    apetecía |       | apetí |    apetecer |       | apetíe |    apetecía |       | apetiguere, apetire |    apeteciera, apeteciese |       | apetiríe |    apetecería |       | apetís, apetix – m´apetix, me apetix, t´apetix, te apetix, li apetix, mos apetix, tos apetix, los apetix |    apetece, me, te, le, nos, os, les |       | apetisque, apetixque |    apetezca |       | Apiazá , apedassá (pedás) - remendá, compónre, apañá, arreglá |    apedazar, remendar, componer, apañar, arreglar |       | apisonánla |    apisonándola |       | Apissoná , aplaná, nivellá, enrasá, comprimí, espachurrá, despachurrá, aplastá, apretá, potejá, patejá, explaná, alisá  |    apisonar; allanar, nivelar, enrasar, comprimir, apachurrar, aplastar, apretar, laminar, pisonear, espachurrar, explanar, alisar  |       | Apissonada, apissonades |    apisonada, apisonadas |       | apissonadora |    apisonadora |       | apissonat, apissonats |    apisonado, apisonados |       | Ápit , ápits |    apio, apios |       | aplaná, aplano, aplanes, aplane, aplaném o aplanám, aplanéu o aplanáu, aplánen – aplanat, aplanada, pla, planet, plano (dibuixat a un papé) |    allanar |       | aplanades |    allanadas, llanas |       | aplanadeta, aplanadet |    allanadita, allanadito |       | Aplanat, aplanats |    Allanado, allanados |       | aplanirém, aplanarém |    allanaremos |       | aplanit, aplanat |    allanado |       | aplassá |    aplazar |       | aplassat |    aplazado |       | aplastabe |    aplastaba |       | aplastades, empanades, empanada, aplastada, aplastat, empanat |    aplastadas, empanadas |       | aplastánlo (g), aplastánla (g), empanánlo (g), empanánla (g) |    aplastándolo, aplastándola, empanándolo, empanándola |       | aplastánlos |    aplastándolos |       | aplastat |    aplastado |       | Aplastémla |    aplastémosla |       | aplaudí |    aplaudir |       | aplaudín (g) |    aplaudiendo |       | aplaudirá |    aplaudirá |       | aplaudíssen, aplaudíxen |    aplauden |       | aplaudix |    aplaude |       | aplausso, aplaussos |    aplauso, aplausos |       | aplec, conjún de varies coses o persones (reunió, junta) |    conjunto de varias cosas o personas (reunión, junta) |       | aplegat, aplegats |    reunido, reunidas |       | aplenat, ple (omplit) |    lleno |       | Aplicá , aplicás – yo me aplico, apliques, aplique, apliquém o aplicám, apliquéu o aplicáu, aplíquen – aplicat, aplicada – aplicára – aplicaré – aplicaría |    aplicar, aplicarse |       | aplicabe |    aplicaba |       | aplicadamén |    aplicadamente |       | aplícali |    Aplícale |       | Aplícam |    Aplícame |       | aplicán (g) |    aplicando |       | aplicánles |    aplicándolas |       | aplicassió, aplicassións |    aplicación, aplicaciones |       | aplicat, aplicada |    aplicado, aplicada |       | apocá, apocás |    apocar, apocarse - humillarse, limitar, menguar, mermar, minorar, amedrentarse, amilanarse, cortarse, aflojar, deprimirse, abatirse, acobardarse, acoquinarse, achicarse, amenguar, aminorarse, arredrarse, asustarse, aturdirse, avergonzarse, rebajarse, degradarse, retraerse, acojonarse |       | apocades |    apocadas |       | apocadet |    apocadito |       | apocadeta |    apocadita |       | apocadets |    apocaditos |       | apocat |    apocado |       | apoderá, apoderás – yo me apodero, apoderes, apodere, apoderám o apoderém, apoderáu o apoderéu, apodéren – apoderaría – apoderára – apoderaré – aixó me se apodere (pot en mí) – apoderat, apoderada – lo poder (vore verbo podé o pugué) |    apoderar, apoderarse |       | apoderáe o apoderabe (ell se, ella se) |    apoderaba |       | apoderat |    apoderado |       | Apolillá, apolillás - ratás, carcoma : corcás, querás, deteriorás, fes malbé, corrómpres |    Apolillar - raerse, carcomerse, deteriorarse, estropearse, corromperse |       | apolillán (g) |    apolillando |       | apoquit, apocat |    apocado |       | aportá |    aportar |       | aportassió |    aportación |       | Apósits - gassa, cotó, compresa, vena, vendaje |    Apósitos - gasa, algodón, compresa, venda, vendaje |       | apossento, apossentos |    aposento, aposentos |       | Aposta – fé algo aposta (a propósit) – fé una aposta (jugá, joc, primitiva, lotto, loto, euromillones) |    aposta, adrede – apuesta |       | apóstols |    apóstoles |       | Apóstrofe – l´apóstrofe en chapurriau se fa aná lo menos possible, es mol afransesat. |    apóstrofe |       | apoyá, apoyás – yo me apoyo, apoyes, apoye, apoyém o apoyám, apoyéu o apoyáu, apóyen – apoyat, apoyada – apoyaría – apoyára, apoyáres – apollaré – poyet |    apoyar, secundar, defender, ayudar, proteger, auxiliar, amparar, animar, avalar, asistir, patrocinar, estimular, favorecer, respaldar, reafirmar, corroborar, confirmar, descansar, descargar, arrimar, gravitar, adosar, asentar, fundar, basar, armar, hincar, apuntalar, cargar, soportar, sustentar, sostener, reclinar, acodar, sujetar, afirmar, reafirmar, confirmar, corroborar |       | apoyabe |    apoyaba |       | apoyáben |    apoyaban |       | apoyada |    apoyada |       | apoyades |    apoyadas |       | apoyáe o apoyábe (ella, ell) |    apoyaba |       | apoyán (g) |    apoyando |       | apoyánse (ell,ella) |    apoyándose |       | apoyánsel |    apoyándoselo |       | apoyat, apoyada, apoyats, apoyades |    apoyado, apoyada, apoyados, apoyadas |       | apoyo, apoyos - soport (aon se apoye algo) |    apoyo, apoyos |       | Apremiá , donás pressa – Dónat pressa, que ham de torná a Premiá de Mar (Enric o Xavi)  |    apremiar, urgir, acuciar, apresurar, compeler, aguijonear, azuzar, apurar, atosigar, estimular, exigir, incitar, instar, hostigar, obligar, darse prisa, meter prisa |       | apremiabe |    apremiaba |       | aprendís, aprendísos |    aprendiz, aprendices |       | aprensió, prejuissi, escrúpol, ressel, reparo, manía, repugnánsia, miramén, desconfiansa, sospecha, temó, po, vergoña, asco, tirria, obsessió |    aprensión, prejuicio, escrúpulo, recelo, reparo, manía, repugnancia, miramiento, desconfianza, figuración, sospecha, miedo, temor, vergüenza, asco, tirria, ojeriza, obsesión |       | aprensións |    aprensiones |       | Aprentánsels – apretánse |    Apretándoselos – apretándose |       | Apresamén - detensió, captura, aprehensió, arresto, redada, secuestro, prendimén, aprisionamén, engarjolamén, engabiamén |    apresamiento, detención, captura, aprehensión, arresto, redada, secuestro, prendimiento, aprisionamiento, asimiento |       | apresánlo |    apresándole |       | apresats |    apresados |       | Apressiá, apressiás |    Apreciar, apreciarse |       | Apressiába, apressiábes o apressiáes, apressiábe o apressiáe, apressiábem o apressiáem, apressiábeu o apressiáeu, apressiáben o apresiáen |    apreciar, pasado |       | apressiabe |    apreciaba |       | apressiable |    apreciable |       | apressiables |    apreciables |       | apressiades |    apreciadas |       | apressián (g) |    apreciando |       | apressiánlo |    apreciándolo |       | apressiassió |    apreciación |       | apressiat |    apreciado |       | apressiats |    apreciados |       | apréssio (yo) |    aprecio |       | apressio, afecte, estima, cariño, respecte, amor, amistat, considerassió, atensió, apressiassió, crédit, valorassió |    aprecio, afecto, estima, cariño, respeto, amor, amistad, consideración, atención, apreciación, crédito, valoración |       | apressurada, apressurat, en pressa, apressurades, apressurats, apressúrat ! |    apresurada, apresurado, con prisa, apresurados, apresúrate ! |       | apressuradamén |    apresuradamente |       | apressurades |    apresuradas |       | apressurámos |    apresurarnos |       | apressure (se), se done pressa |    se apresura, se da prisa |       | apretá, apretán (g) – apreto, apretes, aprete, apretém o apretám, apretéu o apretáu, apréten – apretaría – apretára – apretat, apretada – apréta ! - un apretó de pancha o de máns |    apretar |       | Apretaba, apretábes o apretáes, apretáe o apretábe, apretábem o apretáem, apretábeu o apretáeu, apretáen o apretáben |    apretar, pasado |       | apretabe |    apretaba |       | apretabes |    apretabas |       | apretades |    apretadas |       | apretadets |    apretaditos |       | apretáe, apretabe |    apretaba |       | apretáen, apretaben |    apretaban |       | aprétala |    apriétala |       | apretála |    apretarla |       | apretán (g) |    apretando |       | apretánla |    apretándola |       | apretánli |    apretándole |       | apretaré |    apretaré |       | apretats |    apretados |       | apretáume |    apretadme |       | aprete |    aprieta |       | Apreto – preto, apretos, pretos – me has ficat en un aprieto |    Aprieto – prieto, sujeto – me has puesto en un aprieto |       | Apretó, apretóns |    Apretón, apretones |       | apretonet |    apretoncito |       | apretos |    Aprietes – prietos, sujetos |       | aprimat (se ha) |    adelgazado (ha) |       | Aprobá – aprobassió – aprobo, aprobes, aprobe, aporbém o aprobám, aprobéu o aprobáu, apróben – aprobat, aprobada – aprobaría – aprobára – apróba este exámen !  |    aprobar |       | aprobabe |    aprobaba |       | aprobán (g) |    aprobando |       | aprobánu tot (hay passat lo curs) |    aprobándolo todo (he pasado el curso) |       | aprobaríe |    aprobaría |       | aprobassió |    aprobación |       | aprobe |    aprueba |       | aprobéu |    aprobáis |       | aprofita |    aprovecha |       | Aprofitá – aproftán (g) – aprofito, aprofites, aprofite, aprofitém o aprofitám, aprofitéu o aprofitáu, aprofíten – aprofitat, aprofitada – aprofitára – aprofitaría – aprofíta ! - profit, bon profit |    aprovechar |       | aprofitabe |    aprovechaba |       | aprofitada |    aprovechada |       | aprofitáe o aprofitabe (ell, ella) |    aprovechaba |       | aprofital |    aprovéchalo |       | aprofitála |    aprovecharla |       | aprofitáls |    aprovecharlos |       | aprofitán (g) |    aprovechando |       | aprofitará |    aprovechará |       | aprofitarán |    aprovecharán |       | aprofitare |    aprovechara |       | aprofitaríe |    aprovecharía |       | aprofitat |    aprovechado |       | aprofitats |    aprovechados |       | aprofite |    aprovecha |       | Aprofito – que aprofito – bon profit |    Aprovecho – que aproveche – buen provecho |       | apropá, apropás (prop) |    acercar, acercarse |       | apropánse |    acercándose |       | apropiá, apropiás |    apropiar, apropiarse |       | apropiada, apropiades |    apropiada, apropiadas |       | apropiadamen |    apropiadamente |       | apropiades |    apropiadas |       | apropiat |    apropiado |       | aproximá, aproximás – yo me aproximo, aproximes, aproxime, aproximém o aproximám, aprofiméu o aproximáu, aproxímen – aproximaría – aproximára – aproxímat ! - aproximat, aproximada  |    aproximar, aproximarse |       | aproximadamen |    aproximadamente |       | aproximánse |    aproximándose |       | aproximánsels, apropánsels |    aproximándoseles |       | aproximassió |    aproximación |       | aproximáu |    aproximáis |       | aproxime |    aproxima |       | Apte, apto |    apto |       | aptes |    aptos |       | aptitut |    aptitud |       | apuche, puge (lo) |    lo sube |       | Apún - a pun de |    Apunte – a punto de |       | apúns |    apuntes |       | apuntá, apuntás – apuntán (g) – apunto , apuntes, apunte, apuntém o apuntám, apuntéu o apuntáu, apúnten – apuntada, apuntat (lo vi que se fa agre) – apuntára – apuntaría – apúntat ! - apuntadó |    apuntar, apuntarse |       | apuntabe |    apuntaba |       | apuntaben |    apuntaban |       | apuntáe, apuntabe |    apuntaba |       | apuntalá |    apuntalar |       | apuntán (g) |    apuntando |       | apuntaríe |    apuntaría |       | apuntassió, apunte, apuntamén |    apuntación, apunte, apuntamiento |       | apuradamen |    apuradamente |       | apuradet, apuradeta |    apuradito, apuradita, apuradillo, apuradilla |       | apurat, apurada |    apurado, apurada |       | apuros (los, en) |    apuros (los, en) |       | aquell |    aquel |       | Aquell , aquella, aquells, aquelles |    aquel, aquella, aquellos, aquellas |       | Aquella |    aquella |       | aquelles |    aquellas |       | aquells |    aquellos |       | aquí, astí, assí, ací |    aquí |       | ara |    ahora |       | ara mateix |    ahora mismo |       | Árabe, árabes (moro, moros es diferén pero sels diu igual) – ara ve un árabe y al cap porte un turbán |    Árabe – ahora viene un árabe y en la cabeza lleva un turbante |       | arabescos (adornos) |    arabescos, adorno, ornato, espiral, voluta |       | arabissassió |    arabización |       | Aragó |    Aragón |       | aragonés |    aragonés |       | aragonesos |    aragoneses |       | Araña, arañes – animal – persona bruta |    Araña, arañas – animal – persona sucia |       | arbelló (aubelló, auvelló) |    drenaje de agua |       | arbequina, oliva – tamé ñan uns olivés borts que fan les olives casi iguals |    oliva arbequina – también hay unos olivos bordes, sin injertar, que hacen las olivas casi iguales. |       | arbitri, arbitris |    arbitrio, arbitrios - potestad, capacidad, poder, autoridad, derecho, albedrío, voluntad, opción, licencia, resolución, recurso, medio, impuesto, tasa, carga, tributo, contribución, gabela, exacción, gravamen, tributación, imposición |       | Árbre , árbres, ábre, ábres |    árbol, árboles |       | arbret, arbrets, abret, abrets |    arbolito, arbolitos |       | arc, arco |    arco |       | arcada , arco , arc , arcá (portal) |    arcada, arco, portal |       | arcano, arcanos, arcana, arcanes, de aixó sap mol Carlos Ollés (misteri, mistiari) |    arcano,  misterio, enigma, secreto, problema, misterioso, enigmático, secreto, oculto, recóndito, reservado, hermético, sibilino, impenetrable, insondable, subrepticio, incógnito, esotérico |       | arco, arcos |    arco, arcos |       | Arcoiris – arc de San Martí |    arcoiris, arco de San Martín |       | arcón, baúl, arcóns, baúls |    arcón, baúl, arcones, baúles |       | archilaga, argilaga, archilagues, argilagues |    aliaga, aliagas (plantas con flor amarilla) |       | archiu, archius, archivo, archivos |    archivo, archivos |       | archivada |    archivada |       | archivat |    archivado |       | ardén (ruén, mol calén) |    ardiente (muy caliente) |       | ardénmen |    ardientemente |       | ardid, ardids |    ardid, ardides, astucia, treta, truco, maña, engaño, añagaza, trampa, artificio, artimaña, amaño, estratagema, jugarreta, maquinación, celada, lazo, embuste, mentira, falacia, timo, fraude, chasco, trápala, trapaza, bribonada, zancadilla |       | ardó, ardós |    ardor, ardores |       | arena, arenes |    arena, arenas |       | arenilla, areneta |    arenilla |       | arenós |    arenosos |       | arenosa |    arenosa |       | arenque, arenques, sardines de cubo, guardiassivils |    arenque, arenques, sardinas de cubo, guardiaciviles |       | Areñs de Lledó, Matarraña |    Areñs de Lledó, pueblo del Matarraña |       | arestes, aresta (de la espiga, espigues, espigadilla) |    aristas, arista, espiga, espigas |       | argadells , sistella, sistelles de vime, banastes |    cestos de mimbre |       | argent, plata, dinés |    plata (AG), dinero |       | Argila, argiles |    arcilla, arcillas |       | argilaga, argilagues |    aliaga, aliagas (plantas con flor amarilla) |       | arguellat, arguellada, arguelladet, arguelladeta, arguellats, arguellades |    seco, delgado, enfermizo |       | argumén, arguméns |    argumento, argumentos |       | Argumentá – argumento, argumentes, argumente, argumentém o argumentám, argumentéu o argumentáu, arguménten – argumentat, argumentada – argumentára – argumentaría – arguménta milló ! |    argumentar |       | árid, aon no se críe la vida – vore grava |    Árido, donde no se cría la vida – grava |       | Arissó – arissóns |    erizo, erizos |       | Armá , armás - armo, armes ,arme, armém o armám (jaleo), arméu o armáu, ármen – armára – se armará grossa – armaría – armaré, armarás, armará, armarém, armaréu, armarán |    armar, armarse |       | arma, armes, armat, armada |    arma, armas |       | armabe |    armaba |       | armán (g) jaleo |    Armando (jaleo) |       | armari, armaris, almari, almaris |    armario, armarios |       | armat |    armado |       | armats |    armados |       | Armela , amela, ameles, armeles |    almendra, almendras |       | armelat, amelat |    almendrado |       | armelats, amelats |    almendrados |       | armelé, amelé |    almendro |       | armelés, amelés |    almendros |       | armeleta |    almendrita |       | armen |    arman |       | Armónica, armónic, armoniós, acorde, eufóric, afinat, avingut, solidari, unit, conforme  - vore harmónica |    armónico, armonioso, acorde, eufórico, afinado, avenido, solidario, unido, conforme |       | armoníes |    armonías |       | arna, arnes (abelles, apicultura) |    arna, arnas de las abejas, colmenas - colmenar, abejar, panal |       | arnella, arnelles (de ferro, per a gigá als machos, burros, mules) |    anilla, anillas de hierro, para atar a los equinos |       | arnés, arnesos – Arnes a Tarragona : lo nom ve de les arnes de les abelles, arna, y la gen de allí són gendarmes (gent d´Arnes) |    arnés, arneses – Arnes en Tarragona : el nombre proviene de las arnas de las abejas, arna, la colmena, y la gente de allí son gendarmes (gent d´Arnes) |       | aro, aros |    aro, aros |       | aroma (vore flat y auló) |    aroma |       | aromátic, aromátics |    aromático, aromáticos |       | aromes |    aromas |       | arpioc , arpiot , ferramenta en forma de U y detrás té un CAS de ferro |    herramienta con forma de U y detrás otra pieza de hierro (cas) |       | arpón, arpóns (per a peixcá) |    arpón, arpones |       | arquejada |    arqueada |       | arquejat |    arqueado |       | arquitecto, arquitecte, arquitectes, arquitectos |    arquitecto, arquitectos |       | arrabal (carré) - barri, barriada, afores, periféria, extrarrádio, extramuros, alrededós, enchample, sercaníes |    arrabal (calle) - suburbio, barriada, afueras, periferia, extrarradio, extramuros, alrededores, aledaños, alfoz, ensanche, cercanías |       | arracada, arracades |    pendiente, pendientes para la oreja |       | arraclau, arreclau (Scorpio), arraclaus, arreclaus – La Perla de Steinbeck en chapurriau |    escorpión, escorpiones |       | Arraíl , arraíls |    raíz, raíces |       | arrailá - arraigá, aclimatá, fixá, implantá, adaptá, agarrá, péndre, collá |    arrailar, arraigar, aclimatar, fijar, implantar, adaptar, agarrar, prender, cuajar |       | arrailat, arrailats, arrailada, arrailades |    arraigado, arraigados, arraigada, arraigadas |       | arrancá, arrencá, arrencás, arrancás – arrencán (g), arrancán (g) – arranco, arranques, arranque, arranquém o arrancám, arranquéu o arrancáu (a córre), arránquen – arrancára – arránca ! - arrancaría – arrancat, arrencat, arrancada, arrencada |    arrancar |       | arrancaba, arrencaba, arrancabes, arrencabes, arrancáes, arrencáes, arrancabe, arrencáe, arrencabe, arrencáe, arrancábem, arrencábem, arrencáem, arrancáem, arrancábeu, arrencábeu, arrencáeu, arrancáeu, arrancáben, arrancáen, arrencáben, arrencáen |    arrancar, pasado |       | arrancál |    arrancarlo |       | arrancáls |    arrancarlos |       | arrancán (g) |    arrancando |       | arrancat, arrancada |    arrancado, arrancada |       | arrancats, arrancades |    arrancados, arrancadas |       | arranque |    arranque |       | arrasat |    arrasado |       | arrassá |    arrasar |       | arrassaben |    arrasaban |       | arrassats |    arrasados |       | arrasserás, buscá rasé, cubert – yo me arrasséro, te arrasséres, se arrassére, mos arrasserám o arrasserém, tos arrasseráu o arrasseréu, se arrasséren – arrasseraría – si yo me arrasserára – arrassérat que ve la gebrada !  |    buscar cubierto para el frío |       | arrastrá, arrastrás, arrastrán (g) – yo me arrastro, arrastres, arrastre, arrastrém o arrastrám (al guiñot o la brisca), arrastréu o arrastráu, arrástren – arrastrat, arrastrada – arrastrára – arrastraría – arrastraré – portá algú a rastres – está per al arrastre |    arrastrar |       | Arrastrába, arrastrábes o arrastráes, arrastrábe o arrastráe, arrastrábem o arrastráem, arrastrábeu arrastráeu, arrastráben o arrastráen |    arrastraba, arrastrabas, etc |       | arrastrabe, arrastráe |    arrastraba |       | arrastraben, arrastráen |    arrastraban |       | arrastrán (g) |    arrastrando |       | arrastránme |    arrastrándome |       | arrastránse |    arrastrándose |       | arrastraríe |    arrastraría |       | arrastrat |    arrastrado |       | arrastre |    arrastre |       | arrastron |    arrastren |       | arreá |    Arrear - azuzar, aguijar, aguijonear, hostigar, animar, estimular, excitar, activar, acelerar, exhortar, golpear, pegar, zurrar, tundir, atizar, apalear, sacudir, fustigar, cascar, magullar |       | arreáben |    arreaban |       | Arrebatá – tráure, robá - (yo te) arrebato, arrebates, arrebate, arrebatám o arrebatém, arrebatáu o arrebatéu, arrebáten – arrebataría – arrebatára – arrebataré |    arrebatar |       | arrebataben |    arrebataban |       | arrebatán (g) |    arrebatando |       | arrebatánli |    arrebatándole |       | arrebatat, arrebatats |    arrebatado, arrebatados |       | arrebol, roch, encarnat, colorat, rogéng, carmín, carmessí, escarlata – royo en aragonés |    arrebol, rojo, encarnado, colorado, rojizo, carmín, carmesí, escarlata, bermejo (vermell en catalán), bermellón |       | arrebolat, arrebolats, arrebolada, arrebolades (vore arrebol) |    arrebolado, arrebolada |       | arrechucho, arrebato, pronto, ataque, arranque, eixida, jamacuco, desmayo, achaque, enfermedat, crisis, empijoramén |    arrechucho, arrebato, pronto, impulso, rapto, acceso, ataque, arranque, salida, vehemencia, pasión, apasionamiento, éxtasis, arrobo indisposición, malestar, desmayo, abatimiento, afección, achaque, enfermedad, ataque, crisis, empeoramiento |       | arredrá, arredrás - atemorisá, assustá, fé po, fé temó, intimidá, acobardá, acoquiná, amedrentá, amilaná, apocá, desalentá, desanimá, espantá, esbarrá, horrorisá, horripilá, acolloná |    arredrar, arredrarse, atemorizar, asustar, intimidar, acobardar, acoquinar, retraer, amedrentar, amilanar, apocar, desalentar, desanimar, espantar, horrorizar, horripilar, acojonar, sobrecoger |       | arredrabe |    arredraba |       | arrefredá, arrefredás (tamé encatarrás) |    enfriar, enfriarse |       | arrefredál |    enfriarlo |       | arrefredáls |    enfriarlos |       | Arreglá – arreglo, arregles, arregle, arreglém o arreglám, arregléu o arregláu, arréglen – arreglán (g) – arreglara, arreglares, arreglare, arreglárem, arregláreu, arregláren – haguera arreglat – arreglaría, arreglaríes, arreglaríe, arreglaríem, arreglaríeu, arreglaríen – arreglo |    arreglar |       | arreglaben |    arreglaban |       | arreglades |    arregladas |       | arregláe, arreglabe |    arreglaba |       | arregláen o arregláben |    arregalaban |       | arreglál |    arreglarlo |       | arreglála |    arreglarla |       | arregláls |    arreglarlos |       | arreglám, arreglém |    arreglamos, arreglarme |       | arreglán (g) |    arreglando |       | arreglanse |    arreglándose |       | arreglare |    arreglara, arreglase |       | arreglarém |    arreglaremos |       | arreglarem, arreglárem |    arregláramos |       | arreglaríen |    arreglarían |       | arreglat, arreglada, arreglats, arreglades |    arreglado, arreglada, arreglados, arregladas |       | arregláu |    arregláis |       | arregle |    arregla |       | arreglém |    arreglamos |       | arregléu |    arreglais |       | arreglo |    arreglo |       | arrele, arraíle, vore arrailá - arraigá, aclimatá, fixá, implantá, adaptá, agarrá, péndre, collá |    arraiga, aclimata, fija, implanta, adapta, agarra, prende, cuaja, echa raíces,  |       | arremangá, arremangás, remangá, eixecás les mánegues, mánega – pujás, alsá, enrollá |    arremangar, arremangarse, remangar, recoger, levantar, subir, alzar, enrollar, respingar |       | arremangue (arremangar) |    arremanga |       | arremétre, embestí, aviás, pressipitás, abalansás, aventás, agredí, atacá, assaltá, combátre, chocá, estrellás, empéndre |    arremeter,embestir, acometer, arrojarse, precipitarse, abalanzarse, lanzarse, agredir, atacar, asaltar, combatir, chocar, estrellarse |       | arremolinat |    arremolinado |       | Arremullá (ficá algo a remull) – al Matarraña no se diu mullá, sino bañá - humí, duchá, empapá, regá, calá, chopá, amerá, |    remojar, mojar (poner algo en remojo),humedecer, mojar, bañar, duchar, empapar, regar, calar |       | arremullaben  |    remojaban |       | Arrénca ! Arranca ! |    Arranca ! |       | arrencá, extirpá, extraure, separá, desarrailá, traure, suprimí, eliminá, erradicá, desapegá, desclavá, arrebatá, eixí, partí, aná, asselerá, marchá, escomensá, inissiá |    arrancar, extirpar, extraer, separar, descuajar, desarraigar, desraizar, descepar, sacar, quitar, suprimir, eliminar, erradicar, despegar, desencajar, desclavar, descerrajar, arrebatar, salir, partir, ir, acelerar, marchar, comenzar, iniciar |       | arrencaben |    arrancaban |       | arrencán (g) |    arrancando |       | arrencats, arrencat, arrencada, arrancada, arrencades, arrancades (vore arracades : pendientes) |    arrancados, arrancado, arrancada, arrancadas |       | arrénco, arrenco, arranco |    arranco |       | arrendá |    arrendar, alquilar |       | arrendá |    alquilar |       | arrenquéu |    arrencais |       | arreo, arreos – de arreá - adorno, atavío, gala, ornato, guarnissió, guarnissións, aparell, apero, brides, equip, equipamén |    arreo,adorno, atavío, gala, ornato, aderezo, guarnición(es), jaeces, atalaje, aparejo, apero, bridas, equipo |       | arrepentí, arrepentís |    arrepentir, arrepetentirse |       | arrepentimén |    arrepentimiento |       | arrepentit, arrepentida |    arrepentido, arrepentido |       | arrepentíu |    arrepentís |       | arrepentíx |    arrepiente |       | arrepentixes |    arrepientes |       | Arrepetá – arrepeto,arrepetes,arrepete, arrepetém o arrepetám,arrepetéu o arrepetáu, arrepéten – arrepetaría – arrepetára – arrepetaré |    recoger, poner orden |       | arrepetán (g) |    recogiendo |       | arrepetát, arrepetat |    recogido |       | arreplegada |    recogida |       | arreplegades |    recogidas |       | Arreplegáe o arreplegabe (ell, ella) |    recogía |       | arreplegála (an ella), arreplegál (an ell) |    recogerla, recogerlo |       | arreplegáles |    recogerlas |       | arreplegáls |    recogerlos |       | arreplegán (g) |    recogiendo |       | Arreplegat, arreplegats |    Recogido, recogidos |       | arrepleglá (de enterra) – vore arrepetá |    recoger |       | arreplego (yo) – que ella arreplego |    Recojo – que ella recoja |       | arreplegos |    recojas |       Arrestos -  detensió, apresamén, captura, péndre, reclusió, apresonamén, encarselamén, enchironamén, engabiamén, espossamén, valor, brío, ímpetu, ánim, ánimo, determinassió, ressolusió, valentía, gallardía, enjundia, atrevimén, ossadía |    Arrestos -  detención, apresamiento, captura, prendimiento, reclusión, aprisionamiento, encierro, encarcelamiento, enchironamiento, enjaulamiento, aherrojamiento, esposamiento, coraje, audacia, intrepidez, arrojo, brío, ímpetu, ánimo, determinación, resolución, valor, valentía, bizarría, gallardía, enjundia, atrevimiento, osadía |       | arretrasat |    atrasado |       | Arreu , está per tot arreu |    está por todos lados, doquier |       | Arribá – arribo, arribes, arribe, arribém o arribám, arribéu o arribáu, arríben – arribat, arribada – si yo arribara, arribares, arribare, arribárem, arribáreu, arribáren – arribán (g) |    llegar (arribar) |       | arribaba |    llegaba |       | arribabe |    llegaba |       | arribaben |    llegaban |       | arribada |    llegada |       | arribáe o arribábe (ell, ella) |    llegaba |       | arribáen o arribáben (ells, elles) |    llegaban |       | arribám |    llegamos |       | arribán (g) |    llegando |       | arribare (ell, ella) |    llegara |       | arribarém (natros, natres) |    llegaremos |       | arribaríen |    llegarían |       | arribat, arribada, arribats, arribades |    llegado, llegada, llegados, llegadas |       | arribon |    lleguen |       | arriendo |    alquiler |       | arriero, arrieros |    arriero, arrieros |       | arriesgades |    arriesgadas |       | arrimá, arrimás |    arrimar, arrimarse |       | arrivá, arribá |    llegar |       | arrogán, arrogáns, arroganta, arrogantes |    arrogante, arrogantes |       | arronsá (los muscles, lo fron, la esquena), contráure, contracsió – ajupí, arrupí |    Engoger, contraer |       | arronsat |    engogido, contraido |       | arronse |    encoge |       | arronso |    encojo |       | arrós, aróssos |    arroz, arroces |       | arrossegá (fusta), vore rossegadó, rossegadós |    arrastrar (mader) |       | arrugá |    arrugar |       | arrugaben |    arrugaban |       | arrugades |    arrugadas |       | arrugán (g) |    arrugando |       | arrugat, arrugats |    arrugado, arrugados |       | arruiná |    arruinar |       | arruinán (g) |    arruinando |       | arruinánse |    arruinándose |       | arruinat, arruinats |    arruinado, arruinados |       | arruissá, arruixá |    mojar, salpicar, esparcir agua |       | arruissán, arruixán |    mojando |       | arruisse, arruixe |    moja |       | arrúissen, arrúixen |    mojan |       | arruissó, arruixó |    acto de salpicar, mojar |       | arruixá - arruixo, arruixes, arruixe, arruixém o arruixám, arruixéu o arruixáu, arruixen – arruixán (g) – arruixara, arruixares, arruixare, arruixárem, arruixáreu, arruixaren – arruixaría, arruixaríes, arruixaríe, arruixaríem, arruixaríeu, arruixaríen – arruixat, arruixada |    mojar, salpicar, esparcir agua |       | arrullo, arrullos |    arrullo, arrullos - canturreo, tarareo, cantar, susurro, murmullo, bisbiseo, nana, acunamiento, adormecimiento, canción de cuna, galanteo, requiebro, piropo, carantoña, mimo, arrumaco, engatusamiento, embeleco |       | arrupís, ajupís |    acurrucarse, agazaparse  |       | Arrupit, arrupits, arrupida, arrupides, arrupideta, arrupidetes, arrupidet, arrupidets |    agachados, medio escondidos |       | arte, art |    arte |       | artefacte, artefactes |    artefacto, artefactos |       | arteria, arteries |    arteria, arterias |       | artesa, pastera (per a pastá lo lleute y fé pa), amassadó, batea |    artesa, amasadera, batea, duerna, artesón, cuezo, dornajo, gamella, masera, tolla, almocarbe |       | Artícul |    artículo |       | articulá |    articular |       | articulassións |    articulaciones |       | articulat |    articulado |       | artículs |    artículos |       | artifissi |    artificio |       | artifissial |    artificial |       | artifissialmen, artifissiosamen |    artificialmente, artificiosamente |       | Artimaña , artimañes |    Artimaña, artimañas |       | artiste, artista |    artista |       | artistes |    artistas |       | artística |    artística |       | artritis |    artritis |       | arts |    artes |       | as, asos |    as, ases |       | ascensor |    ascensor |       | asclá -  estellá la lleña, fé estelles, esclopála en un mall, tascóns, destral, etc – chafá consevol cosa – asclat, asclada – yo asclo, ascles, ascle, aclém o asclám, ascléu o ascláu, ásclen |    cortar la leña – romper algo |       | asclada, asclades |    cortada, rota |       | asclat, asclats |    cortado, roto |       | ascles |    rompes |       | áscles , riscles, riscla, áscla |    astilla, astillas |       | asco |    asco |       | asossegá |    sosegar |       | Aspa, aspes |    aspa, aspas |       | aspavéns |    aspavientos |       | aspecte, aspectes |    aspecto, aspectos |       | asperesa |    aspereza |       | aspirá |    aspirar |       | aspirabe |    aspiraba |       | aspiradó |    aspirador |       | Aspirina, aspirines per al mal de cap y atres dolós. |    Aspirina, Aspirinas para el dolor de cabeza y otros dolores. |       | áspra, áspre , mes aspra que una serva (acerolla) verda, mes aspre que un codoñ vert (com José Miguel Gracia Zapater) – áspramen |    áspero, áspera |       | áspramen |    ásperamente |       | áspre, áspra |    áspero, áspera |       | asquerós, asquerosos |    asqueroso, asquerosos |       | Asquerosa, asqueroses |    asquerosa, asquerosas |       | assaetejá, dispará fleches, saetes |    asaetear, disparar saetas, flechas |       | assaetejada |    asaeteada |       | assaltá |    asaltar |       | assaltabe |    asaltaba |       | assaltaben |    asaltaban |       | assaltat |    asaltado |       | assalte |    asalta |       | assalto, assaltos |    asalto, asaltos |       | asseá |    asear |       | asseada |    aseada |       | asseat |    aseado |       | asseátos |    asearos |       | asseats |    aseados |       | assechá, acechá |    acechar |       | assechán, acechán |    acechando |       | assediat |    asediado |       | assegurá, assegurás - segú – asseguro, assegures – Estás segú que has assegurat lo seguro de la escopeta ? |    Asegurar, asegurarse – Estás seguro de que has asegurado el seguro de la escopeta ? |       | assegurada |    asegurada |       | assegurám |    asegurarme |       | asseguránla |    asegurándola |       | asseguránli |    asegurándole |       | assegurántos |    asegurándoos |       | assegurarém |    aseguraremos |       | assegurat |    asegurado |       | assegure |    asegura |       | asseguren |    aseguran |       | asseguréu |    aseguráis |       | asseguro |    aseguro |       | asselerá |    acelerar |       | asselerada, asselerat |    acelerada, acelerado |       | asselero |    acelero |       | assemellá, assemellás - yo me assemello a mon pare, tú te assemelles a ta mare, se assemelle, mos assemellém o assemellám, tos assemelléu o assemelláu, se asseméllen – assemellat, assemellada – assemellaría – haguera assemellat – assemellán (g) |    parecerse, parecer |       | assemellats |    parecidos |       | assemelle (se) |    se parece |       | assemellen (se) |    se parecen |       | assemelles (te) |    te pareces |       | assentá , assentás – me assento, te assentes , se assente, mos assentem, tos assenteu o assentau, se assenten (s'assenten) /assentat , assenteutos |    sentarse, sentar |       | assentada |    sentada |       | assentades |    sentadas |       | assentadet |    sentadito |       | assentáe o assentábe (se + ) |    sentaba |       | assentám |    sentarme |       | assentánse |    sentándose |       | assentaren |    sentaran |       | assentat, assentada, assentats, assentades, assentadeta, assentadet |    sentado, sentada, sentados, sentadas, sentadita, sentadito |       | assentáu, assentéu – Aón tos assentáu? - Assentáu al chiquet a la trona. |    Dónde os sentáis? - Sentad al chiquillo en la trona. |       | assente |    sienta |       | assentém (mos) |    sentamos (nos) |       | assénten (se) |    sientan (se) |       | assentes (te) |    te sientas |       | assentí, di que sí, yo assentixco, assentíxes, assentíx |    asentir |       | assentíe |    asentía |       | assentíen |    asentían |       | assento |    asiento |       | asseo, asseos |    aseo, aseos |       | asseptá, assepto, asseptes, assepte, asseptém,asseptéu, assépten – asseptat, asseptada |    aceptar |       | asseptada |    aceptada |       | asseptáe, asseptabe |    aceptaba |       | asseptáre |    aceptara |       | asseptat |    aceptado |       | assepte |    acepta |       | assepto |    acepto |       | asser, assers, acero, aceros |    acero |       | assera, asseres |    acera, aceras |       | asserada (de asser, acero) |    acerada |       | asserenada, serena |    serena |       | asserenat, sereno |    sereno |       | assertá |    acertar |       | assertabe |    acertaba |       | assertadamen |    acertadamente |       | assertades |    acertadas |       | assertáe, assertabe |    acertaba |       | assertán (g) |    acertando |       | Assertarás – pensa mal y assertarás |    Acertarás – piensa mal y acertarás |       | assertat |    acertado |       | asserte |    acierta |       | asserto |    acierto |       | assessinat, assessinato |    asesinato, asesinado |       | assessino, assessinos |    asesino, asesinos |       | assessorá |    asesorar |       | assí, astí, aquí |    aquí |       | assicalá |    Acicalar - aderezar, aliñar, adornar, engalanar, ornamentar, componer, arreglarse, asearse, atusarse, atildarse, emperejilarse, emperifollarse, endomingarse, maquillarse, bruñir, pulir, limpiar |       | assicalades |    acicaladas |       | assiduidat |    Asiduidad - frecuencia, constancia, continuidad, puntualidad, hábito, costumbre, reiteración, perseverancia, persistencia, asistencia, aplicación |       | assíduo, assídua |    asiduo, asidua |       | assiento |    asiento |       | assignatures |    asignaturas |       | assimilable, assimilables |    asimilable, asimilables |       | assistánsia, assisténsia |    asistencia |       | assistí |    asistir |       | assistida |    asistida |       | assistíen |    asistían |       | assistínlos |    asistiéndolos |       | assistit |    asistido |       | assistix |    asiste |       | assistixen |    asisten |       | ássit, ássits |    ácido, ácidos |       | Assó, aixó |    esto |       | assobín, a sobín, sobín |    a menudo (sovint catalán) |       | Assolá - destruí, arrassá, devastá, saquejá, arruiná, aniquilá, derrumbá, tombá, dessolá, desmantelá, afoná – tallá, ermá |    asolar, derrumbar - destruir, arrasar, devastar, saquear, arruinar, aniquilar, demoler, desolar, desmantelar, hundir, agostar, abismar, talar, yermar |       | assolada |    asolada |       | assomá |    asomar |       | assomabe |    asomaba |       | assománli |    asomándole |       | assománse |    asomándose |       | assomare |    asomara |       | assomás |    asomarse |       | assomats |    asomados |       | assombrá |    asombrar |       | assombrada, assombrades |    asombrada, asombradas |       | assombrat, assombrats |    asombrado, asombrados |       | assombro |    asombro |       | assombrós |    asombroso |       | assombrosa |    asombrosa |       | assombrósamen |    asombrosamente |       | assombroses |    asombrosas |       | assome (se) |    se asoma |       | assomen |    asoman |       | assomo (me) |    me asomo |       | assormá a una cría (cordé per ejemple) ressién naixcut |    amamantar a una cría |       | assormaben, assormáen |    amamantaban |       | assossegá |    sosegar, tranquilizar, apaciguar, serenar, aplacar, relajar, calmar, amansar, moderar, rehacer, reponer, descansar, reposar |       | assossegat |    sosegado |       | assosségat |    sosiégate |       | assosségos (que te) |    sosiegues |       | assossegue |    sosiega |       | assossiassió, assossiassións |    asociación, asociaciones |       | assubín (assobín) |    a menudo |       | assumíe |    asumía |       | assunto, assuntos |    asunto, asuntos |       | assuriacá, fé corre la suriaca, surriaca |    azurriagar, hacer correr la zurriaga |       | assuriacabe, assuriagabe, assuriacáe, assuriagáe |    azurriagaba |       | assustá |    asustar |       | assustabe, assustáe |    asustaba |       | assustada |    asustada |       | assustades |    asustadas |       | assustál |    asustarlo |       | assustála |    asustarla |       | assustás |    asustarse |       | assustat, assustats |    asustado, asustados |       | assuste |    asusta |       | assusto |    asusto |       | asterisco, asteriscos |    asterisco, asteriscos |       | astí, assí, aquí |    aquí |       | Astro, astres |    astro, astros |       | astrolabio, astrolabios |    astrolabio, astrolabios, sextante, atacir, instrumento, artefacto |       | Astronauta, astronautes |    Astronauta, astronautas |       | astutamen |    astutamente |       | astutes |    astutas |       | atabalá (tabal), aturdí, turbá los sentits per un soroll mol fort. |    Aturdir, ensordecer |       | atabalat, atabalada |    aturdido, aturdida |       | atabut, ataúd, féretro, sarcófago, urna, caixa, caixó |    ataúd, féretro, sarcófago, urna, caja, cajón |       | atacá |    atacar |       | atacaben, atacáen |    atacaban |       | atacada |    atacada |       | atacán (g) |    atacando |       | atacará |    atacará |       | atacat |    atacado |       | atalaya, atalayes |    atalaya, atalayas |       | Atañí - afectá, incumbí, importá, interessá, conserní, pertenéixe, correspondre, competí, tocá, aludí, relassioná, atribuí |    atañer, afectar, incumbir, importar, interesar, concernir, pertenecer, corresponder, competer, tocar, aludir, relacionar, atribuir |       | atansá, atansás, arrimás a un puesto, aná cap a un puesto |    acercar, acercarse |       | atapí |    apretar, compactar |       | atapíx |    compacta, aprieta |       | ataque, ataques |    ataque, ataques |       | ataronjada, de coló taronja, ataronjat |    anaranjada, anaranjado |       | Ataulá / Platero de Beseit va ataulá en una porta del corral de Tomás del Rufo. |    pasar la tabla para allanar un campo después de labrar |       | atauláe, ataulabe |    pasaba la tabla |       | ataullá, otejá, mirá |    otear, mirar |       | ataullán (g) lo món des del Moliná (mas de Penarroija) |    oteando, mirando – el mundo desde el Molinar (masía de Peñarroya) |       | ataúllen |    otean, miran |       | atemorisá |    atemorizar |       | atemorisá, atemorissá |    atemorizar |       | atemorisáe, atemorisabe |    atemorizaba |       | atemorisat |    atemorizado |       | atemorissabe |    atemorizaba |       | atendre, aténdre |    atender |       | aténdrels |    atenderlos |       | atenén (g) |    atendiendo |       | aténen, atenen |    atienden |       | atengueren |    atendieran, atendiesen |       | atensió, atensións |    atención, atenciones |       | atenta, atento – atén ! |    atenta, atento – atiende ! |       | atentamén, atentamen |    atentamente |       | aterrissá |    aterrizar |       | aterrissaje |    aterrizaje |       | aterrorisats |    aterrorizados |       | atés (de aténdre) |    atendido |       | atesos |    atendidos |       | atestada, atestades |    atestada, atestadas |       | atestat, atestats |    atestado, atestados |       | atiborrá / empapussá |    empapuzar, engullir, hartar, atiborrar, hinchar |       | átic |    ático |       | Atildá - assicalá, cuidá, asseá, arreglá, pulí, ataviá, adorná, engalaná, emperifollá (en Pere follá no) |    atildar, acicalar, cuidar, asear, componer, arreglar, pulir, atusar, ataviar, adornar, engalanar, emperejilar, emperifollar |       | atiná |    atinar |       | atinabe |    atinaba |       | atinán (g) |    atinando |       | atissá |    atizar |       | Atlántic |    Atlántico |       | atlas |    atlas |       | atmósfera |    atmósfera |       | atmósferes |    atmósferas |       | Atmosféric, atmosférics, atmosférica, atmosfériques |    atmosférico, atmosféricos, atmosférica, atmosféricas |       | atontades |    atontadas |       | atontat |    atontado |       | atontats |    atontados |       | atontí, atontá |    atontar |       | atormentá |    atormentar |       | atossigá |    Atosigar - hostigar, fustigar, acosar, azuzar, aguijonear, cansar, fatigar, fastidiar, incordiar, importunar, brear, asaetear, molestar, insistir, acuciar, apremiar, urgir, conminar, obligar, oprimir |       | atossigat |    atosigado |       | atracsió |    atracción |       | atractiu, atractius |    atractivo, atractivos |       | atractiva |    atractiva |       | atractives |    atractivas |       | atrafegat, atrafegada (afaenát) |    afaenado, ocupado, con mucho trabajo |       | atragantás |    atragantarse |       | atraguere |    atrayese |       | atrapá, enchampá, agarrá |    atrapar, agarrar |       | atrás |    atrás |       | atraure |    atraer |       | atravessá |    atravesar |       | atravessáe, atravessabe |    atravesaba |       | atravessála |    atravesarla |       | atravessán (g) |    atravesando |       | atravessat, atravessada, atravessats, atravessades |    atravesado, atravesada, atravesados, atravesadas |       | atravessen |    atraviesan |       | atre, atra |    otro, otra |       | atres |    otros, otras |       | atreví, atrevís |    atrevir, atrevirse |       | atrevides |    atrevidas |       | atrevidet, atrevideta |    atrevidillo, atrevidilla |       | atrevíe |    atrevía |       | atrevíen |    atrevían |       | atrevimén |    atrevimiento |       | atrevínmos |    atreviéndonos |       | atreviría |    atrevería |       | atrevisco, atrevíxco |    atrevo |       | atrevisque, atrevixque |    atreva |       | atrevíssen, atrevíxen |    atreven |       | atrevisses, atrevíxes |    atreves |       | atrevit |    atrevido |       | atrevítos |    atreviros |       | atrevits |    atrevidos |       | atrevíu |    atrevís |       | atrevixca |    atreva |       | atrevixco |    atrevo |       | atrevíxen |    atreven |       | atrevixque |    atreva |       | atribuí |    Atribuir -  asignar, aplicar, achacar, imputar, cargar, enjaretar, encasquetar, culpar, colgar, inculpar, acusar, suponer, presumir, cargar el muerto, colgar el milagro, poner el sambenito, echar la culpa, conceder, otorgar, agraciar, dar, prestar apoderarse, reivindicar, reclamar |       | atribuít |    atribuido |       | atribuíxen |    atribuyen |       | atronán |    ofrecer oferir,ofrenda, ofrecido |       | atronánse (tro) |    sonido como un trueno |       | atropelládamen |    atropelladamente |       | atropellaríe |    atropellaría |       | atropellat, atropellada |    atropellado, atropellada |       | atuendo, atuendos |    atuendo, atuendos |       | atún, bonito |    atún, bonito |       | aturá, aturás, pará, parás - yo me aturo, te atures, se ature, mos aturém o aturám, tos aturéu o aturáu, se atúren – aturat, aturada – aturaría, aturaríes, aturaríe, aturaríem, aturaríeu, aturaríen – aturára, aturáres, aturáre, aturárem, aturáreu, aturáren – aturán (g) |    parar, aturar en aragonés |       | aturámos |    aturarnos, pararnos |       | aturán (g) |    aturando, parando |       | aturat |    parado, aturado |       | aturdimén |    aturdimiento |       | aturdíxen |    aturden |       | aturéu |    paréis, aturéis |       | aturon, que se paron |    paren |       | au ! |    interjección |       | aubarca, abarca, albarca |    abarca, sandalia de suela de goma y hechas de cuero |       | aubarda, albarda, aubardes, albardes |    albarda, albardas |       | aubarques, abarques, albarques |    abarcas, sandalias de suela de goma y hechas de cuero |       | aubelló, albelló, desaiguadó |    desagüe en una finca |       | auberginga , aubergingues, aubergínia, obergínga, obergínia, obergínies , etc |    berengena, berenjena |       | aubrí, obrí |    abrir |       | Aubríe |    abría |       | aubrís, obrís – a Valjunquera, ell o ella aubrís = ell o ella obri |    Abrirse – en Valjunquera = abre |       | aubrisque, óbrigue |    abra |       | aubríssen, óbrin |    abren |       | aufádega , alfábrega ,etc |    albahaca |       | Aufanidat – A Beseit, Carlos de Benito díu bastán : Aixó sen va de la aufanidat (orfanidat) |    Ufandad ? De ufano. |       | aufanós, aufanosos |    ufano, ufanos |       | aufanosa, aufanoses |    ufana, ufanas |       | Aufegá, aufegás – yo (me) aufego, aufégues, aufégue, aufeguém, aufegáu o aufeguéu, auféguen – aufegán, aufegánse – aufegaría – me haguera aufegat – si yo me aufegára, aufegáres, aufegáre, aufegárem, aufegáreu, aufegáren |    ahogar, ahogarse |       | aufegabe, aufegáe |    ahogaba |       | aufegada, aufegades |    ahogada, ahogadas |       | aufegánse |    ahogándose |       | aufegare |    ahogara, ahogase |       | aufegaréu |    ahogaréis |       | aufegat, aufegats |    ahogado, ahogados |       | aufego |    ahogo |       | aufegue |    ahoga |       | auló (flat), - auloreta, bona auló, fragánsia, perfume |    olor (sentido del olfato) – buen olor, fragancia, perfume |       | aulorá |    oler |       | aulorabe, auloráe |    olía |       | Auloro |    huelo |       | auloroses |    olorosas |       | aulós |    olores |       | aullá, udulá, ululá, bramá, chillá, cridá |    aullar, ulular, bramar, chillar, gritar, vociferar |       | aullabe, aulláe |    aullaba |       | aullaben, aulláen |    aullaban |       | aumén |    aumento |       | aumentá |    aumentar |       | aumentáe, aumentabe |    aumentaba |       | aumentals |    aumentarlos |       | aumentán (g) |    aumentando |       | aumentaríe |    aumentaría |       | aumentat |    aumentado |       | aumente |    aumenta |       | aumosta, aumostes, a aumostades, aumostada, almosta, almostes, a almostades, almostada |    almosta, lo que cabe en las dos manos unidas |       | auncás (si), per si acás |    acaso, si acaso, por si acaso |       | auriculá, auriculás |    auricular, auriculares |       | aurora, aurores |    aurora, auroras |       | auscultá (meche) |    auscultar (médico) |       | aussén |    ausente |       | aussénsia |    ausencia |       | aussentá, aussentás |    ausentar, ausentarse |       | aussentám |    ausentarme |       | auténtiques |    auténticas |       | Autó, autós, autora, autores |    autor, autora, autores, autoras |       | autobús, autobusos, autobussos, autocar, autocars |    autobús, autocar |       | autóctona (fauna) |    autóctona (fauna) |       | autoelogio, elogiás a un mateix |    autoelogio, elogiarse a uno mismo |       | automátic, automátics |    automático, automáticos |       | automática, automátiques |    automática, automáticas |       | automatisme |    automatismo |       | automóbils, automóvils |    automóvil, automóviles |       | autónoma, autónomo |    autónoma, autónomo |       | autonómica, autonómiques |    autonómica, autonómicas |       | autopista, autopistes |    autopista, autopistas |       | autopsia, autopsias |    autopsia, autopsias |       | Autoridat, autoridats (com l´arcarde de un poble, alcalde) |    autoridad, autoridades |       | autorisá |    autorizar |       | autorisada, autorissada, autorisat, autorissat |    autorizada, autorizado |       | autorisáe, autorisabe |    autorizaba |       | autorisassió |    autorización |       | autorise |    autoriza |       | autorisen, autoríssen |    autorizan |       | autorissadamen |    autorizadamente |       | autorissarán |    autorizarán |       | autorissassió, autorisasió |    autorización |       | autosservissi |    autoservicio |       | auxili, auxilio, auxilis, auxilios |    auxilio, auxilios |       | auxiliá |    auxiliar |       | auxiliánme |    auxiliándome |       | auxiliéulos |    auxiliadlos |       | aval, avals |    aval, avales |       | avalansá, avalansás, abalansá, abalansá |    avalanzar, avalanzarse |       | aván, abán |    alante, adelante |       | avans, abáns – avanse, abanse |    avance |       | avans, abáns (de) |    antes (de) |       | avansá |    avanzar |       | avansada |    avanzada |       | avansán (g) |    avanzando |       | avanse |    avance |       | avariento, afanós, avarissiós, avarienta, afanosa, avarissiosa |    afanoso, avaricioso |       | avaríssia (trenque lo sac) |    avaricia (rompe el saco) |       | Avarissiós, avarissiosa, avarissiosos, avarissioses |    avariciosos, avariciosas, avaricioso, avariciosa |       | avassallá |    avasallar |       | Avellana, avellanes, avellané – avellaneta, avellanetes |    Avellana, avellanas, avellano – avellanita, avellanitas |       | Avemaría, Ave María, Avemaríes |    Avemaría, Ave María |       | avena, avenes |    avena, avenas |       | avénta aixó ! |    tira esto ! |       | aventá, aviá, tirá |    aventar, aviar, tirar, arrojar, etc |       | aventáben |    aventaban |       | aventajat, aventajada |    aventajado, aventajada |       | aventajats, aventajades |    aventajados, aventajadas |       | aventál |    aventarlo |       | aventála |    aventarla |       | aventáli |    aventarle |       | aventánli |    aventándole |       | aventánloshi |    aventándoselos |       | aventaríen |    aventarían |       | Aventat, aventats (tamé lloco) |    aventado, aventados (tb loco) |       | avente |    avienta |       | aventéu |    aventáis |       | avento – lo carro pel pedregal |    aviento el carro por el pedregal |       | aventurá, aventurás |    aventurar, aventurarse |       | aventura, aventures |    aventura, aventuras |       | avergoñí, avergoñís (v) |    avergonzar, avergonzarse |       | avergoñía (yo) |    avergonzaba |       | avergoñida |    avergonzada |       | avergoñides |    avergonzadas |       | avergoñíe |    avergonzaba |       | avergoñínse |    avergonzándose |       | avergoñire |    avergonzara, avergonzase |       | avergoñiré |    avergonzaré |       | avergoñit |    avergonzado |       | avergoñits |    avergonzados |       | avergoñíx |    avergüenza |       | avería : lo gallinám (les gallines) y tota classe de bestiá doméstic. |    gallinas y toda clase de animales domésticos |       | averiá, averiás |    averiar, averiarse |       | avería, averíes |    avería, averías |       | averiat |    averiado |       | averiguá |    averiguar |       | averiguassións |    averiguaciones |       | averiguat |    averiguado |       | averigüe (ell) |    averigua |       | averíguo, averiguo |    averiguo |       | aversió, tírria |    tirria, aversión |       | avespa, avespes, avespé (niu de avespes) |    avispa, avispas, avispero |       | aviá |    aviar, aventar, tirar, arrojar, etc |       | aviabe |    aviaba |       | aviáda, aviada |    aviada |       | avián (g) |    aviando |       | aviánlo |    aviándolo |       | aviánlos |    aviándolos |       | aviánse |    aviándose |       | aviánseli |    aviándosele |       | Aviáts – aventats |    aviados, aventados |       | aviáu |    aviáis |       | avíe |    avía |       | Aviémla |    aviémosla |       | avíen |    avían, arrojan, tiran |       | Aviéume |    aviadme |       | avindré |    avendré |       | avíndre, avíndres – yo me aving, avéns, avé, avením, aveníu, avénen – avindría – avindré – avinguéra – allá se les avíngue ! |    avenirse |       | avinguda, avingudes (carrés, aigua) |    avenida, avenidas |       | Avión, avións |    Avión, aviones |       | Avís, avisos |    Avíso, avisos |       | Avisá, avisán – aviso, avises, avise, avisém o avisám, aviséu o avisáu, avísen – avisára – avisaré – avisaría |    avisar |       | avisadó, avisadós, avisadora, avisadores |    avisador, avisadores, avisadora, avisadoras |       | avisáen, avisaben |    avisaban |       | avisál |    avisarlo |       | avisám |    avisarme |       | Avísam ! |    Avísame ! |       | avisán (g) |    avisando |       | avisánlo |    avisándolo |       | avisaríe |    avisaría |       | avisat |    avisado |       | Avisat, avisats, avisada, avisades |    avisado, avisados, avisada, avisadas |       | avisém |    avisamos |       | avisen |    avisan |       | avituallamén, proví de vitualles |    avituallamiento, proveer de vituallas |       | avuy, avui, hui en valensá , huy (ab huy) |    hoy |       | Axila, axiles – sobaco, sobacos |    Axila, axilas – sobaco, sobacos
  https://chapurriau.blogspot.com/2018/11/dicsionari-chapurriau-castella-b.html |      |  |