| Nadá – nado, nades, nade, nadém o nadám, nadéu o nadáu, náden – nadaría – nadára – nadaré | nadar | ||
| nadabe, nadáe | nadaba | ||
| nadadó, nadadós | nadador, nadadores | ||
| nadáen, nadaben | nadaban | ||
| Nadal, Nadals – Trong de Nadal, que cague turró y pixe vi blang | Navidad, Navidades | ||
| nafra, ñafra, nafres, ñafres | cicatriz, herida, cicatrices, heridas | ||
| nais, naix | nace | ||
| náisse, náixe | nacer | ||
| naissém, naixém | nacemos | ||
| naisserán, naixerán | nacerán | ||
| náisses, náixes | naces | ||
| naissimén, naiximén | nacimiento | ||
| naissó (per), per aissó, per aixó, per naixó | por eso, por esto | ||
| naix | nace | ||
| Naixco | nazco | ||
| naixcuda | nacida | ||
| naixcudes | nacidas | ||
| naixcut | nacido | ||
| naixcuts | nacidos | ||
| Náixe - naixco, naixes, naix, naixém, naixéu, náixen – naixcut, naixcuda – naixquera, naixquéres, naixquére, naixquérem, naixquéreu, naixquéren | nacer | ||
| naixém | nacemos | ||
| náixen | nacen | ||
| naixeríe | nacería | ||
| naixes | naces | ||
| naixéu | nacéis | ||
| naixíe | nacía | ||
| naixíen | nacían | ||
| naiximén, naiximéns | nacimiento, nacimientos | ||
| naixó, per naixó, per aixó | por esto, por eso | ||
| naixquéres | nacieras, nacieses | ||
| nanet, enanet, enano | enanito | ||
| nano, enano - nano (Valénsia), vore aik | enano | ||
| narcótic, narcótics | narcótico, narcóticos | ||
| narcotisat, narcotisats | narcotizado, narcotizados | ||
| narrades, contades | narradas, contadas | ||
| narradó, narradós | narrador, narradores | ||
| narrassió | narración | ||
| narrassións | narraciones | ||
| narratiu, narratius | narrativo, narrativos | ||
| narrativa, narratives | narrativa, narrativas | ||
| Narráu – narréu | narrarlo, narráis | ||
| nas , nassos, lo home dels nassos ve lo día 31 de desembre, y te tans nassos com díes queden al añ | nariz, narices | ||
| nascut | nacido | ||
| nascuts | nacidos | ||
| nasqueren, naixquéren | nacieran, naciesen | ||
| nasset, nassets | naricita, naricitas | ||
| nassional, nassionals | nacional, nacionales | ||
| nassionalista, nassionalistes | nacionalista, nacionalistas | ||
| nassións | naciones | ||
| nássos, nas, nassos | narices | ||
| natres, natros | nosotros | ||
| natural, naturals | natural, naturales | ||
| naturalesa | naturaleza | ||
| naturalidat | naturalidad | ||
| naturalisám (sense notíssies de Gurb) al cos de Marta Sánchez | naturalizarme | ||
| naturaliso | naturalizo | ||
| naturalmen | naturalmente | ||
| naturals | naturales | ||
| nau, naus, nave, naves | nave, naves | ||
| nau, nou | 9 | ||
| naufragá | naufragar | ||
| naufragán (g) | naufragando | ||
| naufragio, naufragi, naufragios, naufragis | naufragio, naufragios | ||
| náusees, ganes de vomitá | nauseas | ||
| navalla, navalles | navaja, navajas | ||
| navalleta, navalletes – platejá, platejada | navajita, navajitas – plateá, plateada | ||
| nave | nave | ||
| navegán | navegando | ||
| navegassió | navegación | ||
| naves | naves | ||
| ne porte tres | lleva tres | ||
| neboda, nebodes | sobrina, sobrinas | ||
| nebodeta, nebodet | sobrinita, sobrinito | ||
| nebot, nevot, nebots, nevots | sobrino, sobrinos | ||
| negá | negar | ||
| negá | negar | ||
| negaba | negaba | ||
| negabe (ell) negáe | negaba | ||
| negada | negada | ||
| negán (g) | negando | ||
| negánlay | negándoselo | ||
| negánli | negándole | ||
| negassió, les tres negassións de Pedro a Jesús | negación, negaciones | ||
| negat | negado | ||
| negativa | negativa | ||
| negatives | negativas | ||
| negátos | negaros | ||
| Negáu – négau ! | Negarlo – niégalo ! | ||
| nego | niego | ||
| negossi, negossis - comers, transacsió, intercambi, permuta, compra, venta, ganánsia, lucro, comisió, benefissi, dividendo, interés | negocio, negocios - comercio, transacción, intercambio, permuta, compra, venta, ganancia, lucro, comisión, beneficio, dividendo, interés | ||
| negossiá | negociar | ||
| negossián, negossiáns | negociante, negociando, negociantes | ||
| negossiassió, negossiassións | negociación, negociaciones | ||
| negossiet | negociete | ||
| negossiets | negocietes | ||
| Negra – Fícam una servesa negra – Fícam una servesa, negra | Negra – Ponme una cerveza negra - Ponme una cerveza, negra. | ||
| negre, negres | negro, negros | ||
| negres | negros, negras | ||
| negró, negrura | negrura, oscuridad | ||
| negue | niega | ||
| neguen | niegan | ||
| neguitós, neguitosa, neguitosos, neguitoses - neguit, neguits | nervioso, intranquilo – nerviosismo, intranquilidad | ||
| nell, per an ell | para él | ||
| nella, per an ella | para ella | ||
| nena, nenes | nena, nenas | ||
| nervi, ñirvi, nervis, ñirvis | nervio, nervios | ||
| nerviós, ñirviós | nervioso | ||
| nerviosamen | nerviosamente | ||
| nervioses, ñirvioses | nerviosas | ||
| nerviosos | nerviosos | ||
| nerviossisme | nerviosismo | ||
| Nessedat - estupidés, majadería, disparate, memés, cretinisme, sandés, idiotés, imbessilidat, tontería, tontada, bobada, sabocada | necedad, estupidez, majadería, disparate, memez, cretinismo, sandez, idiotez, imbecilidad, tontería, bobada | ||
| nessessari, nessessaris | necesario, necesarios | ||
| nessessária, nessessáries | necesaria, necesarias | ||
| nessessidat, nessessidats | necesidad, necesidades | ||
| Nessessitá – nessessito, nessessites, nessessite, nessessitém o nessessitám, nessessitéu o nessessitáu, nessessíten – nessessidat, nessessitat, nessessitada | necesitar | ||
| nessessitabe, nessessitáe | necesitaba | ||
| nessessitaben, nessessitáen | necesitaban | ||
| nessessitáem, nessessitabem | necesitábamos | ||
| nessessitáreu | necesitaréis | ||
| nessessitaríe | necesitaría | ||
| nessessitaríen | necesitarían | ||
| nessessite | necesita | ||
| nessessitém | necesitamos | ||
| nessessiten | necesitan | ||
| nessessites | necesitas | ||
| nessessitéu | necesitáis | ||
| Nessessito | Necesito – cuando él necesite | ||
| nessessiton | necesiten | ||
| néssio, néssios, tonto, tontos, néssia, néssies | necio, necios, tonto, tontos, necia, necias | ||
| net, nets | nieto, nietos | ||
| neta, netes | nieta, nietas | ||
| netet, netets | nietecito, nietecitos | ||
| neu, neus - Aon ñague neu no hi aniguéu ! | nieve, nieves | ||
| neumátic, neumátics, neumática, neumátiques | neumático, neumáticos | ||
| neumonía | neumonía | ||
| neutre, neutro, neutres, neutros | neutro, neutros | ||
| nevá , neve, neu, nevada | nevar, nieva, nieve, nevada | ||
| nevades (puntes) | Puntas nevadas | ||
| neván | nevando | ||
| nevats | nevados | ||
| nevera, neveres | nevera, neveras | ||
| nevot, nebot, nevots, nebots | sobrino, sobrinos | ||
| ni | ni | ||
| nial, nials, ous falsos de ges o de pedra per a motivá a les gallines a póndre ous. | huevo falso de yeso o de piedra para motivar a las gallinas a poner huevos | ||
| nigromán, mago | nigromante, mago | ||
| Nigromántica, nigromántiques | nigromántica, nigrománticas | ||
| nils, ni los – ni les | ni los - ni les | ||
| nina, nines de drap | muñeca, muñecas de trapo | ||
| nincho, ninchos (del sementeri), nicho, nichos (de mercat) | nicho, nichos | ||
| Nines – pupiles, nina, pupila | pupila, pupilas | ||
| ningú, dingú | nadie | ||
| ningún, cap | ningún | ||
| ninguna, cap | ninguna | ||
| ninja, ninges | ninja, ninjas | ||
| nino, ninos – ninot, ninots | muñeco, muñecos | ||
| ninotet, ninotets | muñequito, muñequitos | ||
| niñera, niñeres | niñera, niñeras | ||
| Niquitós, niquitosa, neguitós, neguitosa | nervioso, intranquilo | ||
| nit , anit, s'ha fet de nit | noche, anoche, se ha hecho de noche | ||
| nit, nits | noche, noches | ||
| nitet (de) | por la noche | ||
| Nitidés - llimpiesa, puresa, transparénsia, claridat, brillo | nitidez, limpieza, pureza, transparencia, claridad, brillo | ||
| niu, nius - vore follanius | nido, nidos - follanidos es quien coge huevos de los nidos | ||
| niuet, niuets | nidito, niditos | ||
| nivell, nivells | nivel, niveles | ||
| no | no | ||
| No cal – no caldrá - no calíe – no cal patí | no hace falta, no hará falta, no hacía falta, no hace falta sufrir | ||
| No me fa goch , no me chauche | no me apetece | ||
| no'ls, no los | no los | ||
| nobilíssim | nobilísimo | ||
| nobilíssima | nobilísima | ||
| nobilíssimamen | nobilísimamente | ||
| nobilíssimes | nobilísimas | ||
| nobilíssims, mol nobles | nobilísimos | ||
| noblemen | noblemente | ||
| noblesa baturra | nobleza baturra | ||
| nocturno, nocturnos, de nit, de la nit | nocturno, nocturnos | ||
| nol, no lo, no´l vach vore | no lo vi | ||
| nols, no los, nol´s vach agarrá | no los cogí | ||
| nom, noms | nombre, nombres | ||
| nombrá | nombrar | ||
| nombrabe | nombraba | ||
| nombraben | nombraban | ||
| nombrántos | nombrándoos | ||
| nombrat, nombrats | nombrado, nombrados | ||
| nombréu | nombráis | ||
| nomená, anomená | nombrar, nominar | ||
| nomenades, anomenades | nombradas, de nombre | ||
| nomenál | nombrarlo | ||
| nomenat, anomenat, nomenats, anomenats | nombrado, de nombre, nombrados | ||
| només, sol | nada más, solo | ||
| nominá | nominar | ||
| nómina, nómines | nómina, nóminas | ||
| nomináls | nominarlos | ||
| nominatiu, nominatius | nominativo, nominativos | ||
| noms | nombres | ||
| nora, nores | nuera, nueras | ||
| Noranta, 90 | 90 noventa | ||
| nordeste, nordest | nordeste | ||
| norma, normes | norma, normas | ||
| normal, normals | normal, normales | ||
| normalisá lo chapurriau, escriure segóns una norma, no mos cal | normalizar el chapurriau, escribir según una norma, no nos hace falta | ||
| normalissasió | normalización | ||
| normalmen | normalmente | ||
| Norocsidén, nort + ocsidén (oeste), noreste, norest | noroccidente | ||
| nort, nord | norte | ||
| Noruego, noruegos, noruega, noruegues, de Noruega | noruego, noruega | ||
| nosa, fas nosa, estorbes, (noses en plural no se fa aná) | estorbo, estorbar, molestar | ||
| noses | estorbos | ||
| nossió, nossións | noción, nociones | ||
| nossiu, lesiu | nocivo, lesivo | ||
| nossiva, lesiva | nociva, lesiva | ||
| nostalgia | nostalgia | ||
| nostra | nuestra | ||
| nostre | nuestro | ||
| nostre, nostres, nostra, nostres – lo nostre poble, los nostres pobles, la nostra terreta, les nostres yayes | nuestro, nuestros, nuestra, nuestras | ||
| Notá – noto, notes, note, notém o notám, notéu o notáu, nóten – (anotá se conjugue igual) notat, notada – si yo notara, notares, notare, notárem, notáreu, notáren – nota | notar | ||
| nota, notes | nota, notas | ||
| notabe | notaba | ||
| notabes | notabas | ||
| notablemen | notablemente | ||
| notáe, notabe | notaba | ||
| notáen, notaben | notaban | ||
| notán (g) | notando | ||
| notánlos | notándolos | ||
| notari, notaris, notaria, notaries – notaría – notaríes es de notá, anotaríes de anotá | notario, notarios, notaria, notarias – notaría – notarías de notar | ||
| notarial, notarials | notarial, notariales | ||
| notaríe | notaría | ||
| notaris | notarios | ||
| Notat – anotat es apuntat | Notado – anotado es apuntado | ||
| note | nota | ||
| noten | notan | ||
| notifique | notifica | ||
| notíssia, notíssies | noticia, noticias | ||
| notissiota, notissiotes | noticieja, noticiejas | ||
| noto | noto | ||
| nou, está com a nou, lo ponou, pon nou – 9 | nuevo, está como nuevo, el puente nuevo – 9 | ||
| nova, noves | nueva, nuevas | ||
| novanta, noranta, 90 | Noventa 90 | ||
| novedat, novedats | novedad, novedades | ||
| novela, noveles | novela, novelas | ||
| novelán | novelando | ||
| novelat | novelado | ||
| noveles | novelas | ||
| noveleta, noveletes, com les 100 del Decamerón en chapurriau | novelita, novelitas | ||
| novembre | noviembre | ||
| noves (notíssies) | nuevas, notícias | ||
| novet, novets | nuevecito, nuevecitos | ||
| noveta, novetes | nuevecita, nuevecitas | ||
| novia, novies | novia, novias | ||
| novio, novios | novio, novios | ||
| novissiat, a dins del convén | noviciado, dentro del convento | ||
| novíssies, monges | novicias, monjas | ||
| nuclear | nuclear | ||
| nuclears | nucleares | ||
| nugo, nugos (anugá, lligá) | nudo, nudos (anudar, atar, ligar) | ||
| |||
| núgol, núgols, se anugole | nube, nubes, se nubla | ||
| Nugolada : núgols que venen en l´aire, lleván, garbí, etc | nubes que vienen con el aire | ||
| nugolet, nugolets | nubecilla, nubecillas | ||
| núgols | nubes | ||
| nugos | nudos | ||
| nuguet, nuguets – los de los dits de les máns | nudito, nuditos – nudillo, nudillos | ||
| numerals | numerales | ||
| número, números | número, números | ||
| numerós, numerosos | numeroso, numerosos | ||
| numerosa, numeroses | numerosa, numerosas | ||
| numerossíssim, numerossíssims, abundán, abundáns - vore caterva | numerosísimo, numerosísimos | ||
| nupsial, núpsies, de matrimoni | nupcial | ||
Lo PAPA de Roma parle chapurriau,Queretes, Cretas, Matarraña, papa, Roma, chapurriau, Omella, Juan José Omella, gen de puñetes
dicsionari chapurriau castellá, N
-
histories de la historia página verificada y desarrollada per lo Grupo Café https://www.heraldo.es/noticias/aragon/el_municipio_cerollera_...
-
Habemus Papam, Juan José Omella. Ya fa uns cuans añs que vach escomensá lo blog del chapurriau . Después vach fé este de Lo Papa parle chapu...
-
Hola a tots, amics . Com alguns mos hau comentat, lo grillat radical pancatalanista Manuel Riu Fillat esta semana ha insultat a A...
